Bij een dwangstoornis heb je last van gedachtes die je niet wilt hebben. Dat zijn dwanggedachtes. Vaak heb je ook dingen die je steeds moet doen. Volgens vaste regels. Dat zijn dwanghandelingen.
Je voelt veel spanning als je die dingen niet doet. Of je bent bang dat er dan iets ergs gebeurt. Als je die dingen wel doet, voel je minder spanning of angst. Maar daardoor leer je niet op een gezonde manier met die gevoelens om te gaan.
Meestal weet je wel dat het overdreven is wat je steeds doet. Toch blijf je het doen. Want je spanning en angst worden er minder door.
Je hebt veel last van de dwang in je leven. Het kan zijn dat je er wel een paar uur per dag mee bezig bent. Op school of op het werk gaat het vaak minder goed.
Een dwangstoornis is een angststoornis.
Een dwangstoornis ontstaat meestal door een combinatie van deze dingen:
Sommige mensen hebben een grotere kans op een dwangstoornis. Bijvoorbeeld mensen met een depressie of verslaving.
Kijk voor meer informatie over Dwangstoornis op www.thuisarts.nlJe hebt last van nare gedachtes die je eigenlijk niet wilt hebben. Bijvoorbeeld dat er iemand dood gaat of een erge ziekte krijgt. De gedachtes komen steeds terug. Dat zijn dwanggedachtes.
Ook moet je steeds bepaalde dingen doen. Dat zijn dwanghandelingen. Bijvoorbeeld:
Je doet de dwanghandelingen om minder angst te voelen. Of om te zorgen dat er niet iets ergs gebeurt. Misschien wil je ook dat anderen eraan meedoen. Ze moeten bijvoorbeeld ook alles heel netjes opruimen en dingen recht leggen.
Je kunt alleen dwanggedachtes of alleen dwanghandelingen hebben. Of allebei.
Kijk voor meer informatie over Dwangstoornis op www.thuisarts.nlDeze adviezen kunnen je helpen om actief te blijven en je te beter te voelen:
Gezonder levenVertel familie en vrienden hoe je je voelt. Je voelt je dan minder alleen.
Zo veel mogelijk alles blijven doenOp angstige momenten denk je vanzelf aan dingen die de angst erger maken. Dat helpt niet. Die gedachtes kun je veranderen. Je kunt dat leren:
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Tricyclische antidepressiva
Tricyclische antidepressiva regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine en noradrenaline, twee van nature voorkomende stoffen. Ze verminderen de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose vermindert. Voorbeeld is clomipramine.
SSRI antidepressiva
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI`s genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof. Ze verminderen de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose vermindert. Voorbeelden zijn fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.
Venlafaxine
Venlafaxine is een middel met een antidepressieve werking. Het regelt in de hersenen hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Het vermindert de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose minder wordt.
Haloperidol
Haloperidol is een klassiek antipsychoticum. Het vermindert in de hersenen het effect van de van nature voorkomende stof dopamine. Haloperidol wordt soms gebruikt als antidepressiva niet genoeg helpen. Het vermindert tics en angst.
Risperidon
Risperidon is een atypisch antipsychoticum. Het regelt in de hersenen de hoeveelheid van twee van nature voorkomende stoffen: dopamine en serotonine. Risperidon wordt soms gebruikt als antidepressiva niet genoeg helpen. Het vermindert tics en angst.
Laatst bijgewerkt KNMP: 07-09-2023
Laatst bijgewerkt NHG: 07-07-2023
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
