Iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis heeft steeds terugkerende gedachten die hij of zij eigenlijk niet wil hebben.
Bij die dwanggedachten horen vaak dwanghandelingen. U moet van uzelf bepaalde handelingen steeds weer doen. Dwanghandelingen noemen we compulsies. De dwanghandelingen moeten volgens vaste regels worden uitgevoerd.
Iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis is bang dat er bepaalde ernstige dingen kunnen gebeuren als hij of zij die dwanghandelingen niet steeds volhoudt.
Voor iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis lijken de dwanghandelingen gevoelens van angst of somberheid te verminderen.
Iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis weet meestal wel dat de dwanghandelingen overdreven zijn, maar hij of zij blijft het toch doen omdat hij of zij de angst en de paniek dan minder voelt.
U kunt veel last hebben van de dwanghandelingen. Ze kunnen uw dagelijks leven erg in de weg zitten en kunnen ook veel tijd kosten.
Kijk voor meer informatie over dwangstoornis op www.thuisarts.nlVoorbeelden van dwanghandelingen zijn:
Al dat soort dwanghandelingen worden gedaan om dingen of gedachten te voorkomen zoals:
Mensen met een obsessieve-compulsieve stoornis functioneren vaak minder goed op het werk of op school. Voor gezinsleden van iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis kan het moeilijk zijn om er mee om te gaan. Soms kunnen gezinsleden zelfs gedwongen worden om mee te doen aan de dwanghandelingen. Bijvoorbeeld alles extreem netjes op moeten ruimen en recht leggen.
Kijk voor meer informatie over dwangstoornis op www.thuisarts.nlVoor iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis is het vaak belangrijk om contact te hebben met de huisarts, de praktijkondersteuner (POH-GGZ), een psycholoog of psychiater.
U kunt ook zelf wat doen om uw klachten aan te pakken.
Begin bijvoorbeeld met het bijhouden van een ‘dagboekje’: Schrijf op wat er gebeurt op momenten dat u zich angstig voelt. Welke gedachten spelen er dan door uw hoofd? Waar bent u bang voor? Wat voelt u? Hoe reageert u hierop? En wat doet u dan?
Kijk eens kritisch of uw gedachten wel kloppen en of er echt reden is voor paniek. Bedenk vervolgens welke positieve, geruststellende gedachten u voortaan tegenover uw angstige gedachten kunt zetten.
Schrijf deze positieve gedachten op zodat u ze op moeilijke momenten kunt nalezen. Zoek steun bij mensen die u vertrouwt. Leg aan hen uit waar u last van heeft. De meeste mensen hebben hier begrip voor. Laat hun eventueel deze tekst lezen.
Kijk voor meer informatie over dwangstoornis op www.thuisarts.nlUw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Tricyclische antidepressiva
Tricyclische antidepressiva regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine en noradrenaline, twee van nature voorkomende stoffen. Ze verminderen de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose vermindert. Voorbeeld is clomipramine.
SSRI antidepressiva
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI`s genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof. Ze verminderen de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose vermindert. Voorbeelden zijn fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.
Haloperidol
Haloperidol is een klassiek antipsychoticum. Het vermindert in de hersenen het effect van de van nature voorkomende stof dopamine. Haloperidol wordt soms gebruikt als antidepressiva niet genoeg helpen. Het vermindert tics en angst.
Risperidon
Risperidon is een atypisch antipsychoticum. Het regelt in de hersenen de hoeveelheid van twee van nature voorkomende stoffen: dopamine en serotonine. Risperidon wordt soms gebruikt als antidepressiva niet genoeg helpen. Het vermindert tics en angst.
Laatst bijgewerkt NHG: 15-03-2016
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
