Verminderde nierfunctie en medicijnen

• Nieren verwijderen bepaalde medicijnen uit het bloed. Als de nieren niet goed werken, blijft er dus te veel medicijn achter in het bloed. Hierdoor kunt u meer last krijgen van bijwerkingen. 
• Als uw nieren niet goed werken, kan dit ervoor zorgen dat medicijnen minder goed werken. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij antibiotica die worden gebruikt voor een blaasontsteking. Doordat de nieren minder goed werken, komt er minder van het medicijn in de blaas en urinewegen om daar de bacteriën te doden.

Het is belangrijk dat de apotheker weet hoe goed uw nieren werken. Als uw nieren minder goed werken, moet de dosis van sommige medicijnen namelijk omlaag. Bovendien zijn niet alle medicijnen geschikt voor mensen met een verminderde nierfunctie.

De apotheker weet erg veel over medicijnen. Als hij weet hoe goed uw nieren werken, kan hij bepalen of het nodig is om uw medicijnen aan te passen. Als het nodig is, zal hij overleggen met de huisarts of de specialist over een lagere dosis. Of over vervanging door een ander medicijn met dezelfde werking. 

Ook bij dialyse

Dialyseert u? Dat weet de apotheker ook graag. Mogelijk heeft u een lagere dosering van uw medicijn nodig. En niet alle medicijnen zijn geschikt bij mensen die dialyseren. Bijvoorbeeld bepaalde plasmiddelen, zoals hydrochloorthiazide. Ook zijn er medicijnen die u op een ander tijdstip moet innemen, zoals juist ná de dialyse. Bijvoorbeeld het antibioticum amoxicilline.

Uitslag nierfunctietest aanvragen

Uw apotheek weet niet automatisch hoe goed uw nieren werken of wanneer dit voor het laatst gemeten is. De apotheker kan de uitslag van de test van uw nierfunctie opvragen bij de huisarts of het ziekenhuis waar deze gemeten is. Hierbij wordt natuurlijk rekening gehouden met uw privacy.

• Is uw nierfunctie pas gemeten? Geef de uitslag door aan uw apotheek. Met deze gegevens controleert uw apotheker of u nieuwe of huidige medicijnen veilig kunt gebruiken.
• Geef uw apotheker toestemming om gegevens over uw medicijnen op te vragen bij artsen en andere zorgverleners. Zo kan uw apotheker u goed advies geven over veilig gebruik van medicijnen. 
• Moet u naar het ziekenhuis? Vraag uw apotheker om een gratis overzicht van uw medicijnen. Als uw nierfunctie bekend is, staat deze ook op dit overzicht. Dit voorkomt onduidelijkheden en fouten. 
• Haal uw medicijnen altijd bij dezelfde apotheek. Zo houdt uw apotheek een goed overzicht van de medicijnen die u gebruikt. 
• Koop medicijnen zonder recept ook bij de apotheek. De apotheker controleert dan meteen of u ze veilig kunt gebruiken. Sommige pijnstillers, zoals ibuprofen (Advil), naproxen (Aleve) en diclofenac (Voltaren), kunnen namelijk onveilig zijn als uw nieren niet goed werken. Koopt u ze toch bij de drogist? Geef dit dan door aan uw apotheek. De drogist heeft geen overzicht van andere medicijnen die u misschien gebruikt en mist dus belangrijke informatie om goed te kunnen controleren of u de medicijnen zonder recept veilig kunt gebruiken.

Er zijn meerdere redenen waardoor uw nieren minder goed kunnen werken. 

• Een hoge leeftijd. Bij het ouder worden gaan de nieren steeds minder goed werken. 
• Diabetes kan ervoor zorgen dat uw nieren achteruit gaan. 
• Een hoge bloeddruk is schadelijk voor uw nieren. 
• Bepaalde medicijnen kunnen ervoor zorgen dat uw nieren minder goed werken. 

In het begin heeft u er geen last van als uw nieren minder goed werken. Na langere tijd kunt u klachten krijgen zoals vermoeidheid, hoge bloeddruk, hoofdpijn, jeuk, krampen, vergeetachtigheid, slapeloosheid, misselijkheid en verminderde eetlust.

De nieren regelen ook de hoeveelheid vocht in het lichaam. Als ze dit minder goed doen, kunt u last krijgen van uitdroging (droge mond en slijmvliezen) of vochtophoping (dikke enkels, gezwollen gezicht).

De huisarts, specialist of apotheker kan een test aanvragen om te meten hoe goed uw nieren werken. Dit gebeurt met een bloedtest bij uw huisarts of in het ziekenhuis. In de volgende situaties is dit extra belangrijk:

• Mensen met diabetes of een hoge bloeddruk moeten de test minstens 1 keer per jaar doen. 
• Mensen met een verminderde nierfunctie die bepaalde medicijnen gebruiken, moeten vaker worden getest. 
• Bij mensen vanaf middelbare leeftijd wordt de nierfunctie soms gemeten tijdens normale bloedcontroles of als ze nieuwe medicijnen krijgen voorgeschreven.

Door onderstaande adviezen op te volgen, helpt u voorkomen dat uw nieren snel slechter worden:

• Leef gezond: stop met roken, eet gezond en gevarieerd, zorg voor genoeg rust en ontspanning, voorkom overgewicht en beweeg voldoende. 
• Heeft u diabetes of een hoge bloeddruk? Houd dit dan goed onder controle door uw medicijnen op de juiste manier te gebruiken. Heeft u hier vragen over? U kunt altijd advies vragen bij uw apotheker.