Wat kan de apotheker voor u doen?

U levert uw recept in, en dan?

Uw recept wordt aangenomen en gecontroleerd
U komt met uw recept bij de apotheek. Of uw huisarts heeft het recept al naar de apotheek gestuurd. De apothekersassistent aan de balie neemt uw recept aan. Soms stelt ze u nog een paar vragen. Dan voert ze het recept in uw patiëntendossier in de computer in. Met behulp van een computerprogramma wordt dan gecontroleerd of u de medicijnen veilig kunt gebruiken. Dit heet ‘medicatiebewaking’:

Zijn de medicijnen veilig voor u?

• Kan het medicijn goed samen met andere medicijnen die u al gebruikt? Sommige medicijnen gaan elkaars werking tegen. De medicijnen werken dan niet goed. Andere medicijnen versterken elkaar juist. U kunt dan meer last krijgen van bijwerkingen. Deze invloed van medicijnen op elkaar heet ‘wisselwerking’ of ‘interactie’. Bent u onder behandeling van verschillende artsen? Dan weten zij soms niet van elkaar welke medicijnen ze voorschrijven. Of soms is een arts niet op de hoogte van een wisselwerking. Daarom is het belangrijk dat de apotheek weet welke medicijnen u allemaal gebruikt. De apotheek kan dan letten op de wisselwerkingen.
• Is het medicijn ook veilig voor uw eigen situatie? Bijvoorbeeld als u bepaalde andere aandoeningen of klachten heeft? Sommige medicijnen zijn namelijk minder geschikt voor mensen met een hoge bloeddruk. Of misschien bent u allergisch voor bepaalde medicijnen? Of bent u zwanger, of geeft u borstvoeding? Dan kunt u sommige medicijnen ook beter niet gebruiken. Zeker wanneer u onder behandeling bent bij verschillende artsen, zijn deze artsen soms niet goed op de hoogte van elkaars behandeling of van uw verdere situatie. Daarom is het belangrijk dat uw apotheek wel al deze informatie heeft en hierop kan letten.
• Is dit de juiste dosering voor uw klachten? Soms wordt 1 medicijn voor verschillende klachten gebruikt. Voor elke klacht kan een andere dosering nodig zijn. De apotheek let hierop.
• Is dit de juiste dosering voor u? Voor volwassenen is een andere hoeveelheid medicijn nodig dan voor kinderen of kwetsbare ouderen. Ook kan de dosering afhangen van het lichaamsgewicht of van de nierfunctie.
• Gebruikt u de medicijnen voldoende lang, en ook niet langer dan nodig is? De apotheek bekijkt of de duur van de behandeling goed is voor uw klacht.

Heeft de behandeling voldoende effect?

• Is het voorgeschreven medicijn het beste voor uw klacht of aandoening?
• Blijven de klachten niet langer bestaan dan zou moeten?
• Hoe gaat het met de behandeling? De apotheek bespreekt met u of er problemen zijn met de behandeling of het innemen van uw medicijnen, en of u last heeft van bijwerkingen.

Soms is er overleg nodig met de apotheker. Als het nodig is, neemt de apotheker contact op met uw huisarts of specialist. Als er iets moet worden aangepast, wordt dit meteen in uw patiëntendossier in de computer vastgelegd.

Uw medicijnen worden gepakt of gemaakt
Als alles klopt en in orde is gemaakt, wordt het etiket gedrukt. De apothekersassistent gaat de medicijnen pakken. Soms moet een medicijn speciaal voor u in de apotheek worden gemaakt of aangepast. Meestal kost dit te veel tijd om op te wachten. U kunt dan op een later tijdstip uw medicijnen komen ophalen. Voordat de apothekersassistent het medicijn aan u geeft, vindt er nog een tweede controle plaats. Door middel van de barcode op het doosje, of door een tweede apothekersassistent. Deze controleert of het recept, het etiket en het medicijn kloppen. Voor extra veiligheid.

Uw medicijnen worden meegegeven MET advies
Dan krijgt u het medicijn, en geeft de apothekersassistent u instructies. Heel belangrijk. Want een medicijn kan alleen goed werken als u het goed gebruikt: op het juiste tijdstip, op de juiste manier, in de juiste hoeveelheid:
 
Weet u waarom en hoe u de medicijnen moet innemen?

• De apothekersassistent geeft u uitleg over het gebruik van het medicijn en de werking ervan, en over eventuele bijwerkingen en wisselwerkingen.
• Bovendien krijgt u bij bepaalde medicijnen extra informatie mee. Vaak krijgt u mondeling uitleg en instructie. Bijvoorbeeld bij een middel dat geïnhaleerd moet worden of bij oogdruppels. Dat is namelijk een handigheid die je moet leren.
• De apothekersassistent beantwoordt uw vragen over het medicijngebruik. Heeft u vragen? Of bent u onzeker over het gebruik van het medicijn? U kunt hierover altijd met uw apotheker of een apothekersassistent praten.
• De apothekersassistent legt uit waarom het belangrijk is dat u uw medicijn op de voorgeschreven manier inneemt. Bijvoorbeeld: sommige medicijnen moeten tijdens het eten ingenomen worden, omdat u anders last van uw maag kunt krijgen. Of: een antibioticumkuur moet helemaal afgemaakt worden. Anders kunnen de bacteriën nog aanwezig blijven of terug komen. Een nieuwe kuur van het antibioticum werkt dan niet meer.
• Uitleg staat ook in de bijsluiter. Hoe vaak en hoeveel u moet innemen, wat de mogelijke bijwerkingen zijn, enzovoort.
• De belangrijkste dingen staan op het etiket:
  De datum
  De naam van de patiënt
  De naam van de arts die het medicijn voorschrijft
  Hoe vaak en hoeveel innemen
  Waarschuwingen zoals KAN HET REACTIEVERMOGEN VERMINDEREN en PAS OP MET ALCOHOL
  De naam van het medicijn en de hoeveelheid

Het recept wordt opgeruimd en aan het eind van de dag gecontroleerd

Als u geen vragen meer heeft, dan kunt u met een gerust hart naar huis. De apothekersassistent ruimt het recept op. Elke dag worden alle recepten nog een keer gecontroleerd door de apotheker.

Heeft u toch nog vragen? Stel ze. Dat kan ook telefonisch. U kunt ook een afspraak maken met de apotheker voor een persoonlijk gesprek over uw medicijnen.

Waarom worden al uw gegevens in de computer ingevoerd?

Uw patiëntendossier
De informatie over uw medicijngebruik zit in uw patiëntendossier in de computer van de apotheek. Hierdoor kan de apotheek 'medicatiebewaking' uitvoeren. Lees hierover meer in het kopje 'Uw recept wordt aangenomen en gecontroleerd'.

Belangrijk voor de medicatiebewaking is dat de gegevens in uw dossier correct en compleet zijn. U kunt daaraan bijdragen. Geef het bijvoorbeeld door als u weet dat u allergisch bent voor een bepaalde stof, als u zwanger bent of als u receptmedicijnen bij een andere apotheek heeft gehaald. Ook medicijnen die u zonder recept kunt kopen, kunnen invloed hebben op uw andere medicijnen. Geef daarom ook door aan uw apotheek welke medicijnen u zonder recept gebruikt. Deze worden dan ook in uw dossier ingevoerd, zodat de apotheek ook hierop kan letten bij de medicatiebewaking.

Vindt u een goede medicatiebewaking belangrijk? Dan is het verstandig uw vaste apotheek te hebben en daar elke keer naar toe te gaan. Dan weet u dat in uw apotheek uw dossier compleet is.

Uw eigen medicatieoverzicht
Uw apotheek kan een 'Medicatieoverzicht' uit uw dossier maken. Hierop staan uw naam, geboortedatum, adres en een overzicht van alle medicijnen die u gebruikt. De stofnaam én de merknaam van uw medicijnen staan erin. Ook staan hierin eventuele andere bijzonderheden, bijvoorbeeld als u allergisch bent voor bepaalde medicijnen.

Waarom is dit 'Medicatieoverzicht' handig? Het medicatieoverzicht is handig in verschillende situaties:

• als u veel verschillende medicijnen moeten gebruiken
• als u op reis gaat
• als u bij een andere apotheek komt
• als u bij verschillende artsen onder behandeling bent
• als u in het ziekenhuis opgenomen moet worden.

U kunt dan altijd laten zien welke medicijnen u gebruikt. De andere apotheek of de verschillende artsen kunnen hier dan rekening mee houden. Verandert er iets in uw medicijngebruik? Vraag dan of de apotheek uw medicatieoverzicht ook aanpast.

Voor welk advies kunt u nog meer bij de apotheek terecht?

Advies over kleine kwalen
Je hoeft niet met elke klacht naar de dokter. Bij kwaaltjes zoals hoofdpijn, verstopping, verkoudheid, voetschimmel, geeft uw apotheek graag advies. Hoe meer u zelf vertelt over de klachten, hoe beter de apothekersassistent met u mee kan denken, en hoe beter het advies. Daarom stelt de apothekersassistent u ook een paar vragen:

• “Is het voor uzelf of voor iemand anders?” Heel belangrijk. Een advies voor een kind is namelijk anders dan voor uzelf of voor een bejaarde vader.
• “Hoe lang hebt u dit probleem al?” Wie al twee weken keelpijn heeft, krijgt een ander advies dan iemand die sinds een paar uur last heeft.
• “Wat hebt u al aan uw klacht gedaan?” Als u al een week een vrij verkrijgbaar medicijn hebt gebruikt, moet u misschien óf nog even doorgaan, óf een ander middel nemen, óf u krijgt het advies om naar de huisarts te gaan.
• “Welke medicijnen gebruikt u? Op recept, zonder recept, kruidenmiddelen?” Soms kunnen uw klachten namelijk veroorzaakt worden door andere medicijnen die u gebruikt. Bijvoorbeeld maagklachten door een pijnstiller. Of klachten door een ongunstige combinatie van medicijnen. Ook is deze vraag belangrijk voor de apothekersassistent als zij u adviseert een medicijn voor uw klacht te gaan gebruiken. De apothekersassistent kan dan nagaan of dit medicijn  wel goed samen gaat met uw andere (recept)medicijnen.

Advies over uw medicijnen of andere gezondheidsproducten
Apothekers en apothekersassistenten hebben verstand van medicijngebruik. En wat ze niet weten, zoeken ze op. U kunt zonder afspraak binnenlopen met vragen over:

• De medicijnen die u gebruikt
• Werking, bijwerkingen en wisselwerkingen (een wisselwerking betekent dat het medicijn invloed heeft op de werking van andere medicijnen)
• Mag u met dit medicijn autorijden?
• Medicijnen bij zwangerschap en borstvoeding
• Kleine kwaaltjes en vrij verkrijgbare medicijnen
• Het omgaan met wondverzorgingsproducten, hulpmiddelen bij diabetes, hulpmiddelen voor oogdruppelen, een inhalatieapparaat, enzovoort
• Maatregelen en producten bij incontinentie
• Middelen voor uw huisapotheek en reisapotheek
• Vitaminepreparaten
• Maatregelen bij sportblessures
• Huidverzorging

Wilt u graag in alle rust eens een persoonlijk gesprek met de apotheker? Dan kunt u ook een afspraak maken. Iedere apotheek heeft een spreekkamer. Hier kunt u rustig met uw apotheker over uw medicijnen praten en uw vragen stellen.

Welke service levert uw apotheek nog meer ?
Op uw apotheek kunt u rekenen, ook als informatiebron en als inleverpunt voor oude medicijnen. De apotheek regelt dat er dag en nacht medicijnen verkrijgbaar zijn. De meeste apotheken hebben een bezorgservice.

24 uur toegankelijk
De meeste apotheken zijn open tussen 08.30 en 17.30 uur. In noodgevallen kunt u ook 's avonds, 's nachts en in het weekend bij de apotheek terecht. Maar niet altijd bij uw eigen apotheek.

Wilt u weten welke apotheek dienst heeft? Bel uw apotheek of kijk in de plaatselijke krant. Veel apotheken geven een folder uit met het dienstrooster of hebben het op hun internetsite staan. Er zijn ook dienstapotheken. Dit zijn centrale apotheken die buiten werktijd geopend zijn. Meestal bevindt een dienstapotheek zich in de buurt van de huisartsenpost of het ziekenhuis.

Bezorging van medicijnen
Is het moeilijk voor u naar de apotheek te komen? Of zijn hulp- en verbandmiddelen lastig te vervoeren? De meeste apotheken hebben een bezorgservice. Informeer even bij uw eigen apotheek naar mogelijkheden en bezorgtijden. Het is wel belangrijk dat u thuis bent om de medicijnen in ontvangst te nemen.

Informatiematerialen leveren
De apotheek heeft gratis foldermateriaal over medicijnen, ziekten, vrij verkrijgbare medicijnen en tips bij kleine kwalen. Sommige apotheken nodigen regelmatig een schoolklas uit voor een kijkje in de apotheek. Apothekers kunnen ook lezingen in een buurthuis of voor een vereniging geven.

Innameschema, doseerdoos en medicijnrol
Vindt u het moeilijk te onthouden wat u wanneer moet gebruiken? Bij uw apotheek kunnen ze een innameschema voor u maken. Daar staat precies op welk medicijn u wanneer moet gebruiken.

Ook een handig hulpmiddel is de doseerdoos. Dat is een doos met vakjes voor alle dagen van de week. Elke dag is weer opgedeeld in ochtend, middag of avond. U kunt uw medicijnen voor de hele week daarin verdelen. Zo kunt u in een oogopslag zien of u uw medicijnen voor die dag of dat tijdstip al hebt gebruikt of nog niet.

Daarnaast kan in sommige situaties de medicatie ook in een medicijnrol geleverd worden. Hierin zitten zakjes met daarin afgepast de medicijnen voor elk innamemoment. De rollen zijn meestal gevuld met de zakjes voor 1 week.

Op maat gemaakte medicijnen
De meeste medicijnen komen van een fabrikant, als standaardmedicijn. Maar als uw medicijn niet in de handel is, kunnen apothekers en assistenten uw medicijnen op maat maken: oor- en oogdruppels, medicinale crèmes, zalf en allerlei aangepaste medicijnen zoals een medicijn in een drank of zetpil voor een oudere die niet goed tabletten of capsules kan slikken.

Oude medicijnen inleveren bij de apotheek
Uw apotheek is er ook voor het inleveren van oude medicijnen of middelen die u niet meer gebruikt. Die horen namelijk niet in de vuilnisbak of de afvoer.

Op medicijnen staat een uiterste gebruikdatum. Bij stripverpakkingen staat die datum op elke strip. Er staat bijvoorbeeld: 'exp.' 'of houdbaar tot...'.

Twijfelt u of een medicijn nog bruikbaar is? Vraag het even in de apotheek.
Vraag voor gebruikte injectienaalden in de apotheek naar een naaldencontainer. In verband met de veiligheid van de medewerkers in de apotheek, kunnen gebruikte naalden alleen worden ingeleverd in een goed afgesloten naaldencontainer.

De apotheek laat de medicijnen vernietigen als chemisch afval. Verwijder zelf de etiketjes met uw persoonsgegevens voordat u de medicijnen inlevert. U kunt uw oude medicijnen natuurlijk ook zelf inleveren bij het milieudepot van uw gemeente.

Thuiszorg
Patiënten die thuis worden verpleegd, kunnen rekenen op de zorg van de apotheek. De apotheek werkt samen met de arts en de thuiszorgorganisatie.
De apotheek kan adviseren en begeleiden als het gaat om medicijnen, voeding, medische hulpmiddelen zoals inhalatoren of incontinentiemateriaal en wondverzorging.

Projecten
U kunt altijd bij uw apotheek terecht met vragen. Verder organiseren apotheken speciale informatieprojecten voor mensen met een bepaalde aandoening, zoals diabetes of astma. De apotheek zet dan verschillende activiteiten op touw, samen met hulpverleners op het terrein van die ziekte. Patiënten krijgen bijvoorbeeld een uitnodiging voor een persoonlijk gesprek over hun medicijnen, of voor een informatiebijeenkomst.