Overleg huisarts en apotheker

Een medicijn voorschrijven is één van de mogelijkheden van de huisarts om een aandoening te behandelen. Soms is afwachten beter, soms is het nodig om door te verwijzen naar een specialist. Als de huisarts kiest voor een behandeling met medicijnen, dan is de volgende vraag: welk medicijn? En hoe moet de patiënt dat gebruiken? De keuze voor het juiste medicijn vergt veel kennis. Op het gebied van medicijnen is de apotheker deskundig, terwijl de huisarts veel kennis heeft over het ziektebeeld en de diagnose. Dat is een van de redenen voor huisartsen en apothekers om regelmatig te overleggen. Daarnaast zorgt het overleg ervoor dat de huisarts en de apotheker op één lijn zitten. Dat is in het belang van de patiënt. Zo zal het minder vaak nodig zijn dat de apotheker nog even overlegt met de voorschrijvende arts, voordat hij het middel kan afleveren. Dat scheelt u extra wachttijd. Tijdens het overleg maken huisartsen en apothekers ook werkafspraken, bijvoorbeeld over wie welke voorlichting geeft over de medicijnen.

Hoe werken geneesmiddelen in het lichaam? Waar komt de werkzame stof terecht? Hoe lang blijft de stof werken? Hoe breekt het lichaam het geneesmiddel af en hoe wordt het uitgescheiden? Dit zijn belangrijke kwesties waarin de apotheker gespecialiseerd is. Ook de verschillen tussen geneesmiddelen die bij eenzelfde aandoening kunnen worden voorgeschreven, behoren tot de kennis van de apotheker. 

In het FTO verzorgt de huisarts de nascholing over een ziektebeeld en de diagnose en verzorgt de apotheker nascholing over de behandeling met medicijnen. Hierbij worden ook recente ontwikkelingen besproken. Door het FTO leert de huisarts dus van de apotheker en de apotheker van de huisarts. Onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring is daarom ook een belangrijk onderdeel van het FTO.

Waarom schrijft de ene arts geneesmiddel A voor en de andere middel B? Is bij een bepaalde aandoening het ene geneesmiddel beter dan het andere? Welke dosering is de beste voor deze patiënt met deze aandoening? En hoe lang moet de patiënt het middel gebruiken? Dit zijn vragen die in het FTO aan de orde komen. Vaak kunnen de deelnemende huisartsen afspraken maken over welk middel de voorkeur heeft en in welke dosering ze dat het beste kunnen voorschrijven. Zo werken huisartsen en apothekers samen aan de kwaliteit van de behandeling met medicijnen.

In het FTO wordt ook besproken in hoeverre huisartsen zich aan de gemaakte afspraken houden. De apotheker kan met behulp van aflevergegevens van medicijnen laten zien hoe vaak elke huisarts een geneesmiddel voorschrijft. Als de afspraak is dat één middel de voorkeur heeft, en een huisarts heeft vaker een ander middel voorgeschreven, dan wordt besproken wat daar de reden voor is. Zo bespreken de huisartsen en de apothekers wat de artsen voorschrijven en waarom.

De kwaliteit gaat voor alles

De afspraken in het FTO kunnen ook leiden tot gemak voor de patiënt. Als de deelnemende artsen hebben afgesproken welk geneesmiddel bij welke aandoening de voorkeur heeft, stemt de apotheker de voorraden hierop af. De kans wordt dan een stuk groter dat de patiënt de medicijnen meteen kan meenemen. De afspraken gaan soms ook over de service van de apotheek. Bijvoorbeeld: alle recepten die voor 12.00 uur worden aangevraagd, kunnen de volgende dag in de apotheek worden afgehaald.

In het overleg wordt, naast de kwaliteit, ook naar de prijs van de medicijnen gekeken. Als 2 middelen hetzelfde effect hebben, maar in prijs verschillen, dan kan gekozen worden voor het goedkopere middel. Maar wees gerust: de kwaliteit gaat voor alles.

De meeste patiënten zullen niet veel merken van dit werk achter de schermen. Gelukkig vinden we het vanzelfsprekend dat de huisarts de goede medicijnen voorschrijft en dat de apotheker de medicatiebewaking verzorgt en het juiste medicijn aflevert. De meeste patiënten staan er niet bij stil dat de kwaliteit van hun werk beter wordt doordat ze regelmatig overleggen en kennis uitwisselen.

Effecten van het FTO
 

• Betere onderlinge verhoudingen tussen de artsen en apothekers. De huisartsen en apothekers leren elkaar beter kennen, hebben meer inzicht in elkaars werkzaamheden en sterke punten. Ze zullen elkaar daardoor sneller even bellen om iets te vragen of te overleggen. De goede verhouding vergemakkelijkt ook de onderlinge afstemming.
• Een gezamenlijk standpunt bij actuele ontwikkelingen zoals wijzigingen in het vergoedingssysteem van de verzekeraars, het op de markt verschijnen van een nieuw middel, of het feit dat een middel uit de handel is genomen.
• Gezamenlijke projecten voor betere zorg aan speciale patiëntengroepen, zoals mensen met diabetes of ouderen die veel geneesmiddelen gebruiken. Zo`n project kan leiden tot betere voorlichting, actieve advisering over het gebruik van hulpmiddelen, het sneller opmerken van bijwerkingen of complicaties.
• Afspraken over het vervangen van een geneesmiddel door een ander middel. Dit gebeurt als het nieuwe middel beter is, minder bijwerkingen heeft of even goed is, maar wel aanzienlijk goedkoper. Dat kan op weerstand stuiten – mensen zijn immers gehecht aan de medicijnen die ze gewend zijn. Een arts stelt zo`n verandering echter nooit zonder goede reden voor. De kwaliteit staat altijd op de eerste plaats, zowel bij de huisarts als de apotheker.

Meer informatie over medicijnen

Hebt u ook moeite met het gebruik van uw medicijnen? Wacht dan niet langer. Maak direct een afspraak met de apotheker voor een persoonlijk gesprek. Of kijk op deze site onder 'Medicijnen'.