Decubitus is een beschadiging van de huid door druk.
Decubitus komt vooral voor bij mensen die lang op bed liggen (of in een rolstoel zitten) en moeilijk zelf van houding kunnen veranderen. Op de plekken van de huid waar het lichaam op rust, knelt de huid. Als de druk lang duurt kunnen er rode plekken, blaren en wonden ontstaan. Dit noemen we doorligplekken.
Decubitus kan veel ongemak en pijn veroorzaken. Doorligplekken hebben veel verzorging nodig. Het herstel duurt soms lang. Probeer daarom alles te doen om doorliggen te voorkomen.
Laat uw partner of verzorger deze informatie lezen. Dan kan hij of zij u hierbij helpen.
Decubitus ontstaat door druk op de huid. Gewoonlijk veranderen we bij liggen of zitten regelmatig van houding zodat hetzelfde stuk huid nooit lang bekneld raakt. Dat doen we ongemerkt, ook in onze slaap.
Maar als u bij liggen of zitten moeilijk zelf van houding kunt veranderen, dan raakt de huid te lang bekneld. Op de plekken van de huid waar het lichaam op rust, worden de kleine bloedvaten dichtgedrukt. De huid en/of de lagen onder de huid (vet, spieren, pezen, bot) gaan stuk en sterven af.
Decubitus kan op iedere leeftijd ontstaan. De kans op doorliggen is groter:
Doorligplekken ontstaan op de plekken van de huid waar het lichaam op rust. Bijvoorbeeld
Decubitus begint met een lichtrode plek waarvan de rode kleur niet weggaat als u erop drukt. De plek wordt roder, er ontstaan blaren en de huid kan stuk gaan. Dit geeft veel ongemak en pijn.
Bij een getinte of donkere huid is een rode verkleuring minder goed te zien. Let dan op andere tekenen zoals een warme, gevoelige plek of een zwelling of verharding onder de huid.
Als er niets aan gedaan wordt, kan er een wond ontstaan die groter en dieper wordt.
Kijk voor meer informatie over Doorligwonden op www.thuisarts.nlU kunt veel doen om te voorkomen dat doorligplekken ontstaan of erger worden. Lees de adviezen in Ik wil decubitus voorkomen.
Deze adviezen blijven belangrijk, ook als u al een doorligplek heeft. Zo voorkomt u te veel druk op de huid en kan de huid beter herstellen. Ligt u op bed (of zit u in een rolstoel) en kunt u moeilijk zelfstandig van houding veranderen? Neem dan ook contact op met de huisarts. De huisarts kan een ergotherapeut of verpleegkundig specialist wondzorg vragen om u persoonlijk advies te geven. Bijvoorbeeld over verschillende houdingen en hulpmiddelen om doorliggen te voorkomen.
Kijk voor meer informatie over Doorligwonden op www.thuisarts.nlUw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Zinkoxide
Zinkoxidesmeersel (zinkolie) wordt gebruikt om de randen van een doorligwond te beschermen.
Ontsmettingsmiddelen
Crème of verband met zilversulfadiazine wordt gebruikt om infecties van doorligwonden te bestrijden.
Laatst bijgewerkt KNMP: 10-01-2017
Laatst bijgewerkt NHG: 28-04-2015
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
