Coronavirus: veelgestelde vragen in de apotheek

• Ik heb een hoge bloeddruk. Heb ik meer kans om corona te krijgen?

Dat is op dit moment niet bekend. Uit onderzoek blijkt wel dat mensen met hart- en vaatziekten, longziektes of ouderen meer problemen kunnen krijgen bij een besmetting. Zij kunnen dan meer klachten en problemen krijgen. Of dit ook zo is bij mensen met een hoge bloeddruk, is niet bekend.

• Ik heb diabetes. Heb ik meer kans om corona te krijgen?

Nee, u loopt hetzelfde risico op besmetting als andere mensen. Wel bent u als diabetespatiënt kwetsbaarder. U kunt meer klachten en problemen krijgen. Uit onderzoek blijkt dat ook mensen met hart- en vaatziekten, longziektes of ouderen meer problemen kunnen krijgen bij een besmetting. Het is belangrijk dat u uw medicatie goed blijft gebruiken.

• Ik heb een longziekte. Heb ik meer kans om corona te krijgen?

Nee, u loopt hetzelfde risico op besmetting als andere mensen. Wel bent u als longpatiënt kwetsbaarder. U kunt meer klachten en problemen krijgen. Uit onderzoek blijkt dat ook mensen met hart- en vaatziekten, diabetes of ouderen meer problemen kunnen krijgen bij een besmetting. Het is belangrijk dat u uw longmedicatie goed blijft gebruiken.

• Voor meer informatie rondom het corona-vaccin en de volgorde van de vaccinaties kunt u vinden op de website van het rijksoverheid, www.coronavaccinatie.nl.
• Informatie over de bijwerkingen vindt u op de website van het bijwerkingencentrum Lareb, Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Heeft u na de coronavaccinatie last van een bijwerking? Meld dit dan via Ik wil een bijwerking melden na de vaccinatie met het coronavaccin.
• Actuele en betrouwbare informatie over de situatie in Nederland rondom het coronavirus kunt u vinden op de website van het RIVM, www.rivm.nl.
• Voor meer informatie over symptomen en wanneer u contact op moet nemen met de huisarts, kunt u kijken op de websites thuisarts.nl en pharos.nl. Hier vindt u ook informatie in andere talen.
• Op de website van het Longfonds vindt u meer informatie over corona en de longen. Daarnaast wil het Longfonds onderzoek doen naar blijvende longschade na corona: wat zijn de effecten op de lange termijn van dit virus op de longfunctie en welke oplossingen zijn er voor. Bent u ernstig ziek geweest door corona en heeft u nog steeds longklachten? Zoals benauwdheid, slechtere conditie, (chronisch) hoesten of andere longklachten? Neem dan in elk geval contact op met uw huisarts. En daarnaast kunt u zich aanmelden voor het onderzoek van het Longfonds.
• Voelt u zich somber of gespannen door het coronavirus? Bekijk dan de tips op rijksoverheid.nl.

• Ik gebruik ACE-remmers. Heb ik meer kans om corona te krijgen?

Voor zover we tot nu toe weten is dit niet zo. Het is belangrijk dat u uw medicatie goed blijft gebruiken.

• Ik gebruik corticosteroïden. Heb ik meer kans om corona te krijgen?

Nee, u loopt hetzelfde risico op besmetting als andere mensen. Wel bent u kwetsbaarder dan mensen die geen corticosteroïden gebruiken. Dit betekent dat u na besmetting meer klachten en problemen kunt krijgen. Het is belangrijk dat u uw corticosteroïden wel blijft gebruiken als u deze chronisch gebruikt vanwege uw longziekte. Als u stopt, kan uw longfunctie namelijk nog slechter worden. En als u dan besmet raakt met corona, kunt u juist meer klachten en problemen krijgen.

• Ik gebruik immunosuppressiva. Heb ik meer kans om corona te krijgen?

Nee, u loopt hetzelfde risico op besmetting als andere mensen. Wel bent u kwetsbaarder dan mensen die geen immunosuppressiva gebruiken. Dit betekent dat u na besmetting meer klachten en problemen kunt krijgen. Het is belangrijk dat u uw immunosuppressiva wel blijft gebruiken. Anders kan uw ziekte waarvoor u de immunosuppressiva gebruikt, erger worden. Raakt u besmet met corona? Dan kan de arts besluiten om tijdelijk minder immunosuppressiva te geven of om tijdelijk te stoppen met de immunosuppressiva

Ja, de Europese medicijnautoriteiten hebben 2 vaccins tegen het coronavirus onder voorwaarden goedgekeurd:

1. Het eerste coronavaccin is het Pfizer-vaccin van de fabrikant Pfizer/BioNTech. De merknaam is Comirnaty. Deze is op 21 december 2020 onder voorwaarden goedgekeurd.
2. Het tweede coronavaccin is COVID-19-vaccin Moderna van de fabrikant Moderna Biotech. Deze is op 06 januari 2021 onder voorwaarden goedgekeurd.

Onder voorwaarden goedgekeurd betekent dat nog niet alle informatie bekend is. De informatie die wel bekend is, is positief. De fabrikant moet komende 2 jaar het onderzoek blijven controleren en regelmatig de resultaten melden. Informatie over deze vaccins leest op deze website bij COVID-19-vaccin Comirnaty en COVID-19-vaccin Moderna.

In Nederland krijgen mensen vanaf 18 jaar een uitnodiging voor de coronavaccinatie. De volgorde voor de vaccinatie vindt u in de vaccinatiestrategie van de overheid. Meer informatie over de coronavaccins kunt u ook vinden op de website van de rijksoverheid www.coronavaccinatie.nl en op de website van het RIVM.

Zijn er nog andere vaccins tegen het coronavirus?
De Europese medicijnautoriteiten beoordelen op dit moment de coronavaccins van de fabrikanten AstraZeneca (Oxford-vaccin) en Janssen via 'rolling review'. Dit is een versnelde proces waarbij de resultaten direct worden beoordeeld zodra ze bekend zijn.

Soms wordt er reclame gemaakt voor andere vaccins die zouden helpen tegen het coronavirus. Deze reclames zijn nep waarschuwt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

In sommige situaties zal de arts uw antistollingsmedicijn vervangen door een ander antistollingsmedicijn. Bijvoorbeeld als het niet meer mogelijk is om uw bloedcontroles te doen. Dit is belangrijk als u acenocoumarol of fenprocoumon gebruikt. Bij deze medicijnen moet uw bloed vaak geprikt worden, om te kijken of u meer of minder medicijn nodig hebt. Maar misschien kunt u niet meer naar een prikpunt komen vanwege corona. Of kunt u niet meer thuis geprikt worden vanwege de corona maatregelen. U kunt dan misschien overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarbij het niet nodig is om uw bloed te controleren. De arts verandert uw medicijnen alleen als dat in uw situatie veilig is. Overleg hierover met u arts.

• Er werken veel mensen over de hele wereld aan een vaccin tegen het coronavirus. Deze mensen delen hun kennis snel met elkaar.
• De wetenschappers wisten snel op welke eiwit ze zich moesten richten. Dit wisten ze door eerdere onderzoeken naar andere soorten coronavirussen, zoals SARS en MERS. Dit scheelt jaren laboratoriumonderzoek.
• De wetenschappers gebruiken nu nieuwe en veel snellere technologie om de vaccins te ontwikkelen.
• Veel onderzoeken naar de veiligheid en werkzaamheid van het vaccin zijn nu tegelijkertijd uitgevoerd, in plaats van na elkaar. Dit scheelt veel tijd.
• Er waren veel vrijwilligers die wilden meedoen aan het onderzoek. Meestal kost het vinden van vrijwilligers veel tijd.
• Deze onderzoeken werden direct beoordeeld op het moment dat de resultaten bekend waren. Dit versnelde proces van beoordeling heet ook wel ‘rolling review’.

Daarom kunnen de wetenschappers en de medicijnautoriteiten het coronavaccin zo snel ontwikkelen, testen en goedgekeuren. Zonder dat ze belangrijke stappen overslaan. De vaccins voldoen aan alle strenge regels zoals alle andere vaccins.

Heeft u geen symptomen van het coronavirus? Dan kunt u veilig naar het prikpunt. De prikpunten van de trombosedienst hebben maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat er niet veel risico op besmetting met het coronavirus is. Heeft u zelf wel symptomen van het coronavirus? Blijf dan thuis en bel met de trombosedienst. Samen kunt u dan een andere oplossing kiezen

Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat de coronavaccins niet beschermen tegen de nieuwe variant van het coronavirus. De wetenschappers houden dit goed in de gaten.

Nee, u hoeft geen desinfecterende handgel/handzeep te gebruiken. Een gewone zeep is voldoende.

Op de huid zitten veel goede bacterien die belangrijk zijn voor het lichaam. Als u desinfecterende handgel/handzeep gebruikt, doodt u ook deze goede bacterien. De huid van uw handen kan dan beschadigen. U bent dan juist extra gevoelig voor infecties.

Het landelijke advies is om de handen te wassen met water en gewone zeep. Doe dit regelmatig en grondig.

Een vaccin beschermt tegen een infectieziekte. Het zorgt ervoor dat het lichaam afweerstoffen maakt tegen het virus. Als daarna het virus het lichaam binnendringt, kan het lichaam het virus direct bestrijden. Hierdoor voorkomt het vaccin dat je ziek wordt.

Een medicijn wordt pas gegeven wanneer iemand al ziek is. Dit medicijn bestrijdt het virus.

Dit verschilt per apotheek, omdat apotheken zelf mogen bepalen of het dragen van een mondkapje in de apotheek verplicht is. Volg hiervoor de aanwijzigen van uw apotheek.

Voor uw eigen veiligheid en de veiligheid van de medewerkers van de apotheek wordt u wel dringend verzocht een mondkapje te dragen als u in de apotheek bent. Zorg daarom dat u altijd een mondkapje bij u heeft. Heeft u geen mondkapje bij u en is het dragen van een mondkapje verplicht bij uw apotheek? Vraag dan om een mondkapje bij uw apotheek. Ook met een mondkapje op houdt u 1,5 meter afstand tot anderen.

Op andere plekken is het verplicht om een mondkapje te dragen. Dit geldt voor binnenruimten die voor publiek toegankelijk zijn, zoals: winkels, musea, gemeentehuizen, stations, vliegvelden, dierentuinen, attractieparken, parkeergarages, benzinestations en dergelijke.

De mondkapjes helpen alleen als u ze op de juiste manier gebruikt. Ze moeten heel goed sluiten over neus en mond en u moet ze regelmatig wisselen. Een niet-medisch mondkapje beschermt niet uzelf, maar kan de mensen rondom u beschermen als u het zorgvuldig draagt en gebruikt. Het dragen van een niet-medisch mondkapje is altijd een aanvulling op de andere hygiënemaatregelen. Kijk voor meer informatie op de website van het RIVM.

Werkt het pneumokokkenvaccin tegen het coronavirus?
Nee. Het pneumokokkenvaccin werkt tegen een bacterie. Het zou kunnen dat de longontsteking bij coronapatiënten door deze bacterie komt. In het najaar van 2020 krijgen volwassenen van 73 tot en met 79 jaar in Nederland het pneumokokkenvaccin. Ook mensen die longschade hebben opgelopen door COVID-19 worden hiervoor uitgenodigd. Het pneumokokkenvaccin beschermt dan tegen longontsteking. Maar het pneumokokkenvaccin biedt geen bescherming tegen het coronavirus.

Werken antibiotica tegen het coronavirus?
Nee, antibiotica werken niet bij infecties met virussen. Antibiotica werken tegen infecties met bacteriën. Het nieuwe coronavirus is, net als griep- en verkoudheidsvirussen, een virus. Antibiotica zijn daar dus niet werkzaam tegen. Een antibioticum wordt gegeven als een patiënt niet genoeg weerstand heeft om een bacterie infectie zelf te bestrijden.

Nee, een infectie met het coronavirus verloopt bij zwangere vrouwen hetzelfde als bij vrouwen die niet zwanger zijn. Voor zover we tot nu toe weten, is er geen grotere kans op een miskraam of aangeboren afwijkingen door infectie met dit virus.

Er zijn op dit moment geen zelftesten voor het coronavirus goedgekeurd. Lees hierover meer op de website van de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd.

Nee, dit is niet nodig. Er is in Nederland tot nu toe voldoende voorraad.

Iedereen heeft zijn medicijnen nodig. Als veel mensen extra medicijnen in huis halen, kan dit ervoor zorgen dat andere mensen zonder medicijnen komen te zitten. Dat kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Daarom geven apothekers aan iedereen de normale hoeveelheid medicijnen mee, en niet voor een langere periode. Om paracetamol en andere medicijnen voor iedereen beschikbaar te houden, krijgen apotheken het advies om maximaal drie verpakkingen per klant te verkopen.

Er is inmiddels bekend dat het virus kan overleven op verschillende oppervlaktes. Op papier kan het virus tot 24 uur na aanraking worden teruggevonden. Het virus zou dus via het recept verspreid kunnen worden. Daarom neemt de apotheek uw papieren recept aan met handschoenen aan. Een digitaal recept is nog veiliger.

De mondkapjes helpen alleen als u ze op de juiste manier gebruikt:

Hoe zet ik het het mondkapje op?

• Was uw handen met water en zeep voordat u het mondkapje opzet
• Raak alleen de elastiekjes of touwtjes aan
• Raak de binnenkant niet aan
• Zorg dat het mondkapje goed aansluit op uw gezicht
• Zorg dat uw neus, mond en kin bedekt zijn

Hoe zet ik het mondkapje af?

• Gebruik alleen de touwtjes of elastiekjes
• Raak de binnenkant van het mondkapje en uw gezicht niet aan
• Gooi het mondkapje bij het restafval
• Was uw handen met water en zeep nadat u het mondkapje hebt afgezet

De coronavaccins bestaan uit 2 soorten, namelijk het mRNA-vaccin en het adenovirusvaccin. Ze worden elk via een andere manier de cel binnengebracht, maar zorgen allebei ervoor dat het lichaam spijkereiwitten maakt. Dit zijn de uitsteeksels op de buitenkant van het coronavirus SARS-CoV-2. Na de vaccinatie herkent uw afweer deze eiwitten als indringers en maakt daar afweerstoffen tegen. Als u later in aanraking komt met levende virussen, kan uw lichaam dit virus doodmaken.

mRNA-vaccins: coronavaccins van Pfizer/BioNTech (Comirnaty) en Moderna
adenovirusvaccins: coronavaccins van AstraZeneca (Oxford-vaccin) en Janssen

Nee, stop nooit zonder overleg met uw arts of apotheker met uw medicijnen. Er zijn geen medicijnen waarvan bekend is dat die ervoor zorgen dat gebruikers eerder overlijden door het coronavirus.  Zelfstandig stoppen is gevaarlijk voor de gezondheid. Bent u ongerust of heeft u vragen? Neem dan contact op met uw apotheker. Deze neemt, als het nodig is, contact op met uw specialist of huisarts.

Ja, uit het onderzoek is gebleken dat bij mensen met een langdurige ziekte zoals astma, COPD en verhoogde bloeddruk of bij langdurig overgewicht (obsitas, BMI ≥ 30 kg/m2) het vaccin tegen corona even goed en veilig werkt als bij mensen zonder langdurige ziekte of obesitas.

• Sinds 25 juni hebben de Europese medicijnautoriteiten het medicijn remdesivir tijdelijk goedgekeurd voor de behandeling van corona. Artsen mogen het geven aan patiënten die met longontsteking in het ziekenhuis liggen en extra zuurstof krijgen. Deze patiënten herstellen sneller door dit medicijn. Artsen geven remdesivir niet aan minder zieke coronapatiënten. Remdesivir is tijdelijk goedgekeurd, omdat nog niet alle informatie bekend is. De informatie die wel bekend is, is positief. Daarom is remdesivir goedgekeurd voor één jaar. Daarna wordt het opnieuw beoordeeld.
• Verder zijn er (nog) geen medicijnen tegen het nieuwe coronavirus. Soms wordt er reclame gemaakt voor andere medicijnen die zouden helpen tegen het coronavirus. Deze reclames zijn nep, waarschuwt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
• Bij klachten van koorts en keelpijn kunnen pijnstillers helpen, zoals paracetamol of ibuprofen. Paracetamol heeft de voorkeur, want dat geeft de minste bijwerkingen. Pijnstillers helpen niet om van het virus te genezen.
• In verschillende media staan berichten dat vitamine C de verschijnselen van een infectie met het coronavirus kan verbeteren. Tot nu toe is daar geen bewijs voor. Teveel vitamine C kan wel bijwerkingen geven. Gebruik daarom niet zomaar veel extra vitamine C. Vraag uw apotheker of arts om advies.
• In verschillende media staan berichten dat vitamine D de kans op corona vermindert. Tot nu toe is daar geen bewijs voor. Het is wel belangrijk dat u voldoende vitamine D in uw lichaam heeft, omdat het belangrijk is voor uw afweer. Sommige groepen mensen (zoals kinderen tot 4 jaar, mensen met donkere huidskleur, mensen die buiten lichaamsbedekkende kleding dragen, mensen die onvoldoende buiten komen, vrouwen van 50 tot 70 jaar en ouderen vanaf 70 jaar) maken minder vitamine D aan en daarom wordt bij deze groep mensen advies gegeven om vitamine D aan te vullen. Wilt u vitamine D gebruiken? Neem dan niet meer vitamine D in dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Teveel vitamine D kan bijwerkingen geven. Vraag uw apotheker of arts om advies.
• De behandeling van ernstig zieke mensen bestaat uit het behandelen van de symptomen. Zo kunnen artsen bijvoorbeeld extra zuurstof toedienen bij patiënten die erg benauwd zijn.
• In de afgelopen periode is geëxperimenteerd met verschillende medicijnen die al bestaan voor andere ziektes. Zoals chloroquine, hydrochloroquine en lopinavir/ritonavir. Artsen gaven deze medicijnen soms aan mensen met corona die heel erg ziek waren en in het ziekenhuis lagen. Het lijkt erop dat ze niet goed werken tegen corona. Maar ze geven wel ernstige bijwerkingen, zoals hartproblemen. Daarom worden deze medicijnen nu niet meer gegeven. Er zal verder onderzoek gedaan worden naar deze en andere medicijnen.

Nee, ons DNA (erfelijk materiaal) ligt in de celkern. Dit is een afgesloten ruimte. Het mRNA kan de celkern niet binnenkomen en kan daarom het DNA niet veranderen. Nadat uw lichaam eiwitten heeft gemaakt uit het mRNA, wordt het mRNA door uw lichaam afgebroken.