Sommige medicijnen hebben bijwerkingen die ervoor zorgen dat u minder goed kunt autorijden. U wordt er bijvoorbeeld duizelig, suf of slaperig van, of u ziet wazig. Het kan ook zijn dat het medicijn invloed heeft op uw rijgedrag zonder dat u dit voelt. U heeft dan bijvoorbeeld minder controle over uw spieren of u reageert langzamer dan normaal. Het is dan gevaarlijk om aan het verkeer deel te nemen.

Als u een medicijn gebruikt dat invloed heeft op hoe goed u kunt autorijden, moet u niet alleen oppassen met autorijden. Ook kan het werken met gevaarlijke machines, fietsen in druk verkeer en op ladders klimmen, gevaarlijk zijn.

Of u helemaal niet mag autorijden of werken met machines, of alleen een tijdje niet, hangt af van het medicijn en uw persoonlijke situatie. Bijvoorbeeld de dosering van uw medicijn en andere medicijnen die u slikt. Ook sommige ziektes kunnen een reden zijn dat u niet mag autorijden of met machines mag werken.

Medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden

Medicijnen die invloed hebben op de rijvaardigheid zijn bijvoorbeeld:

• slaapmiddelen en kalmerende middelen
• sterke pijnstillers, zoals morfine en tramadol
• medicijnen bij depressie of angst
• medicijnen bij allergie, hooikoorts en reisziekte
• medicijnen bij epilepsie
• medicijnen bij psychische stoornissen
• medicijnen bij de ziekte van Parkinson
• medicijnen bij ADHD

Vraagt u zich af of u wel of niet mag autorijden met uw medicijn? Dit kunt u op een van de volgende manieren zien:

• Er zit een gele sticker op de verpakking met de waarschuwing: ‘Dit geneesmiddel kan het reactievermogen verminderen’.
• Op het etiket van het medicijndoosje staat dat het medicijn het reactievermogen kan verminderen.
• In de bijsluiter van het medicijn staat onder het kopje ‘Rijvaardigheid en het gebruik van machines’ of er bijwerkingen zijn die ervoor zorgen dat u minder goed kunt autorijden.

Wilt u meer weten hierover? U kunt op de website Rijveiligmetmedicijnen.nl zien of u veilig kunt rijden met uw medicijn. Of zoek uw medicijn op deze website en bekijk de adviezen over rijvaardigheid onder het kopje: ‘Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?’

Twijfelt u of u met uw medicijn mag autorijden? Vraag dan altijd uw arts of apotheker om advies. Doe dit ook als u meer medicijnen gebruikt die invloed hebben op hoe goed u kunt autorijden. Samen kunnen deze medicijnen een sterkere invloed hebben op uw rijvaardigheid. 

Advies rijvaardigheid hangt af van medicijn

Vraag bij een waarschuwing over rijvaardigheid altijd aan uw apotheker wat het advies is. Soms mag u een aantal uren of en paar dagen niet autorijden. Dit komt doordat u eerst moet wennen aan de bijwerkingen van het medicijn. Het kan ook zijn dat u helemaal niet mag autorijden door de bijwerkingen van het medicijn. Er zijn ook medicijnen die invloed blijven hebben op uw rijvaardigheid, ook als u het niet meer gebruikt. U mag dan ook na het stoppen met het medicijn niet meteen weer gaan autorijden.

Gebruikt u medicijnen die invloed hebben op uw rijvaardigheid, maar wilt u wel graag autorijden? Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) beoordeelt of u dit mag doen. Vul hiervoor eerst een ‘Gezondheidsverklaring’ in met gegevens over uw gezondheid en de medicijnen die u gebruikt. Dit kunt u bijvoorbeeld zelf doen wanneer u twijfelt aan uw rijgeschiktheid. Soms vraagt het CBR zelf al om een Gezondheidsverklaring. Bijvoorbeeld als u rijexamen gaat doen. Of als u uw rijbewijs wilt vernieuwen en ouder bent dan 75 jaar.

Vindt het CBR dat u lichamelijk en geestelijk in staat bent om auto te rijden? Dan krijgt u een ‘Verklaring van rijgeschiktheid’. Het kan zijn dat een specialist u eerst moet controleren, of dat u een rijtest moet afleggen.

Vindt het CBR dat u niet in staat bent om auto te rijden door de medicijnen die u gebruikt, maar moet u echt kunnen autorijden? Overleg dan met uw arts of apotheker. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn, waarmee u wel mag autorijden.

Ziekten die rijvaardigheid beïnvloeden

Er zijn ook ziekten waarmee u niet zomaar mag autorijden. Bijvoorbeeld epilepsie, diabetes, de ziekte van Parkinson en bepaalde psychiatrische ziekten. De medicijnen die u gebruikt bij zo’n ziekte hebben vaak ook weer invloed op de rijvaardigheid. Meld in zo’n geval ook uw ziekte bij het CBR.

Strafbaar bij verminderde rijvaardigheid

U bent strafbaar als u een voertuig bestuurt wanneer uw rijvaardigheid minder is door een medicijn. Dat geldt voor autorijders, motorrijders, iemand die een bromfiets bestuurt en fietsers. Als u in dat geval een ongeluk veroorzaakt, bent u verantwoordelijk voor de gevolgen. Ook kan het zijn dat de verzekering dan de kosten van het ongeluk niet betaalt. Meer informatie vindt u op de website Rijveiligmetmedicijnen.nl.

De politie kan bij verkeerscontroles controleren of u drugs of medicijnen heeft gebruikt. Ze controleren dit met een speekseltest. Gebruikt u dexamfetamine, morfine of medische cannabis? Dan kunt u een positief testresultaat verwachten. De politie maakt geen uitzondering voor het medisch gebruik van morfine, dexamfetamine en medische cannabis. Dit betekent dat u een boete kunt krijgen of dat uw rijbewijs wordt ingenomen. Gebruikt u deze medicijnen in overleg met uw arts? Vertel dit dan aan de agent. De agent zet dit in het proces-verbaal, maar gaat wel verder met de controle. Het Openbaar Ministerie (OM) beslist uiteindelijk of u vervolgd wordt. Een vervolging gebeurt bijvoorbeeld in de volgende gevallen:

• u heeft geen doktersrecept
• u heeft ook drugs of alcohol gebruikt
• u heeft een hogere dosering ingenomen dan die de arts heeft voorgeschreven

In deze gevallen is het gevaarlijk om aan het verkeer deel te nemen.

Gebruikt u medicijnen die invloed hebben op hoe goed u kunt autorijden, maar mag u wel rijden? Of mag u weer beginnen met autorijden? Let dan extra op:

• Neem uw medicijn altijd in zoals uw arts het heeft voorgeschreven. Neem nooit meer in dan op het etiket van de apotheek staat.
• Stap alleen in de auto als u geen last heeft van bijwerkingen.
• Gebruik geen drugs, en drink geen alcohol als u gaat rijden.
• Neem een passagier mee. Een ander kan beter beoordelen of u met wisselende snelheden rijdt, slingert of geïrriteerd reageert op andere weggebruikers.
• Rust goed uit voordat u gaat rijden. Neem na elke 2 uur rijden een kwartier pauze.
• Rijd bij voorkeur niet ’s nachts of bij slecht weer.