MedicijnenBCG-vaccin

BCG-vaccin

MedicijnenBCG-vaccin

BCG-vaccin

Belangrijkste zakenWaarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingOnder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?
    • Het BCG-vaccin beschermt tegen tuberculose. Het bevat verzwakte bacteriën die uw afweer helpen om tuberculose te herkennen en te bestrijden.
    • Het wordt gegeven als vaccinatie aan reizigers naar landen waar tuberculose vaker voorkomt.
    • De arts of verpleegkundige spuit de injectievloeistof langzaam in de huid van de bovenarm.
    • De bescherming is maximaal na ongeveer 6 weken.
    • Een paar dagen na de inenting kunt u last krijgen van een rode, verharde plek op de plaats van injectie. Hier kan wat vocht uitkomen. De plek wordt na verloop van tijd minder en verandert in een litteken.
    • Verder kunnen soms koorts en hoofdpijn optreden.
    • Niet gebruiken als u zwanger bent. Het is niet zeker of dit vaccin veilig is voor de baby in uw buik.
    • Geeft u borstvoeding? Het is niet bekend of dit vaccin in de moedermelk komt. En of het slecht voor de baby is. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit vaccin mag krijgen.
    • Het BCG-vaccin beschermt tegen tuberculose. Het bevat verzwakte bacteriën die uw afweer helpen om tuberculose te herkennen en te bestrijden.

      Het wordt gegeven als vaccinatie aan reizigers naar landen waar tuberculose vaker voorkomt. 

      • Tuberculoseis een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de tuberkelbacterie (Mycobacterium tuberculosis). Deze bacterie lijkt op de BCG-bacterie. U kunt tegen tuberculose worden gevaccineerd met een injectie met de BCG-bacterie.

        Verschijnselen
        De tuberkelbacterie veroorzaakt na ten minste 6 weken een ontsteking in de longen. Maar soms gebeurt dat pas na jaren. U kunt dus lange tijd geen klachten hebben als u bent besmet. 
        Als er een ontsteking is, krijgt u klachten als moe zijn, hoesten, verlies van gewicht en geen zin om te eten.

        Soms merkt u weinig van de infectie. De bacterie kan dan wel ‘slapend’ in uw lichaam blijven. Jaren later kan de bacterie weer actief worden, bijvoorbeeld als uw weerstand minder is door ouderdom of ziekte. Dan kunt u opnieuw een longontsteking krijgen. De ontsteking kan zich ook uitbreiden naar andere delen van uw lichaam, zoals de lymfeklieren, botten of hersenvliezen.

        Oorzaak
        De tuberkelbacterie zit in kleine druppeltjes in de lucht. Die komen vrij als iemand hoest, niest of praat. Als u deze druppeltjes inademt, kunt u besmet raken.

        Een infectie voorkomen
        U kunt besmetting voorkomen door:

        • te zorgen dat niemand in uw gezicht hoest;
        • drukke, slecht geventileerde ruimtes te vermijden.

        Tuberculose is besmettelijk en kan ernstig zijn. Daarom wordt soms een vaccinatie met de BCG-prik aangeraden.

        Let op: het vaccin mag niet worden gegeven als u al besmet bent met de tuberkelbacterie. De arts kan dit controleren met een tuberculinehuidtest.

        Werking
        Het BCG-vaccin bevat verzwakte bacteriën van de stam 'Bacillus Calmette-Guérin (BCG). Deze bacterie lijkt op de tuberkelbacterie, de veroorzaker van tuberculose.
        Na de injectie maakt het lichaam afweerstoffen tegen de BCG-bacterie en daardoor ook tegen de tuberkelbacterie. Als het dan in aanraking komt met de tuberkelbacterie kan het deze beter bestrijden.

        Effect
        De prik beschermt niet helemaal tegen tuberculose. Maar de kans op een infectie wordt wel veel kleiner. Het beschermt ongeveer 80% van de mensen tegen een tuberculose infectie. De bescherming is maximaal na ongeveer 6 weken.

        U kunt dus toch besmet raken, ook als u gevaccineerd bent. Heeft u hoestklachten en bent u de afgelopen 2 jaar in een land geweest waar tuberculose voorkomt? Neem dan contact op met uw arts.

        Het is onbekend hoe lang de werking van het vaccin duurt. Wel is bekend dat opnieuw vaccineren geen extra bescherming geeft.

        • De vaccinatie wordt gegeven aan reizigers naar landen waar tuberculose vaker voorkomt. En daar bijvoorbeeld veel contact hebben met de lokale bevolking of voor een bepaalde periode verblijven. 

          Soms wordt het ook gegeven aan kinderen jonger dan 5 jaar als ze vaak naar deze landen reizen of als een van de ouders afkomstig is uit een land waar tuberculose vaak voorkomt.

          Apotheken, maar ook reisorganisaties, GGD'en, huisartsen en het Landelijk Centrum Reizigersinformatie (www.lcr.nl) kunnen u informeren over de landen waar tuberculose vooral optreedt.

        • Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. Deze ontstaan vooral doordat uw afweersysteem denkt dat er sprake is van een echte infectie. De bijwerkingen zijn dus een signaal dat het vaccin aanslaat.

          De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

          Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

          • Een paar dagen na de inenting kan op de plaats van injectie een rode, verharde plek ontstaan. Hier kan wat vocht uitkomen. De plek wordt na verloop van tijd minder en verandert in een litteken.

            Soms kan de plek gaan zweren. Neem dan contact op met uw arts. Plak geen pleister op de injectieplaats.

          Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

          • Hoofdpijn en koorts.

          • Gezwollen lymfeklieren in de hals of oksels.

            Zeer zelden kan de klier hierdoor ontsteken. Hij wordt dan zeer pijnlijk. Neem dan contact op met uw arts.

          • Stuipen, soms met koorts. Neem direct contact op met een arts.

          • Huiduitslag

            Neem dan contact op met uw arts.

          • Klachten van een infectie, zoals koorts, spierpijn, benauwd zijn, botpijn, gewichtsverlies en moe zijn. Waarschuw dan uw arts. 

            Let op! Heeft u een een ernstige infectie van een virus of bacterie of huidziekte heeft waarbij veel plekken op uw huid ontstoken zijn ? Dan mag u dit medicijn niet krijgen. Waarschuw uw arts

          • Overgevoeligheid. U merkt dat aan huiduitslag, galbulten of jeuk.

            In zeldzame gevallen ontstaat er koorts, benauwdheid,opgezwollen lippen, tong of gezicht, flauwvallen of een ernstige huidafwijking. Waarschuw dan meteen uw arts. In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit vaccin. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit vaccin niet opnieuw krijgt.

          • Flauwvallen

            Meestal gebeurt dit vlak voor, tijdens of na de vaccinatie. Dit komt meestal doordat het zenuwstelsel gevoelig reageert op prikkels van buitenaf. Meld het in elk geval bij een volgende vaccinatie. Dan kunt u de volgende vaccinatie zittend of liggend krijgen.

          • Let op! Heeft u een orgaantransplantatie gehad? Zoals een harttransplantatie, levertransplantatie, longtransplantatie of niertransplantatie? Dan mag u dit vaccin niet krijgen. Hierdoor wordt de kans groter dat u een infectie krijgt door het vaccin. Ook kan het vaccin minder werkzaam zijn. Waarschuw uw arts.

          • Let op! Heeft u een positieve tuberculose test? Dan mag u dit medicijn niet krijgen. Dit kan de klachten bij tuberculose erger maken. Waarschuw uw arts. 


          Neem contact op met uw apotheker of arts als u te veel last heeft van deze of andere bijwerkingen waar u zich zorgen over maakt.


          Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

          • Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
            Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
            Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
            Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen
            • Hoe?

              De arts of verpleegkundige spuit de injectievloeistof langzaam in de huid van de bovenarm.

              Wanneer?

              • Houd er rekening mee dat het vaccin u pas na ongeveer 6 weken voldoende beschermt.
              • Laat u dus ten minste 6 weken voor vertrek naar een risicoland inenten.

              Heeft u hoge koorts op het moment van injectie, bijvoorbeeld door een infectie? Stel de vaccinatie dan indien mogelijk uit tot u weer beter bent. De koorts kan namelijk erger worden.

              • Dit medicijn wordt door de arts of een verpleegkundige toegediend. Bent u de afspraak vergeten? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de arts of verpleegkundige voor een nieuwe afspraak.

                • autorijden, alcohol drinken en alles eten?
                  Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

                  • Dit vaccin heeft wisselwerkingen met andere medicijnen.

                    In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

                    De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

                    • Bijnierschorshormonen om in te nemen, zoals prednison en dexamethason. Dit geldt niet voor bijnierschorshormonen die een eigen tekort moeten aanvullen, zoals gebruikt bij de ziekte van Addison of Cushing.
                    • Afweeronderdrukkende medicijnen gebruikt bij onder andere reumatoïde artritis en na een orgaantransplantaties, zoals azathioprine, ciclosporine en tacrolimus.
                    • Medicijnen tegen kanker die de afweer onderdrukken of beïnvloeden zoals dasatinib, imatinib en methotrexaat. 

                    Als u een van deze medicijnen gebruikt kan dit vaccin ernstige infectie veroorzaken. 

                     

                    Heeft u vragen over wisselwerkingen met uw medicijn? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

                    • Zwangerschap
                      Over het gebruik van dit vaccin tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Samen kunt u bespreken wat het risico voor de baby is als u dit vaccin krijgt. Of wat het risico voor u of uw baby is als u het niet krijgt. 

                      Borstvoeding
                      Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht voor de baby is. 

                      Heeft uw kind een verminderde weerstand en geeft u borstvoeding? Dan mag u dit vaccin NIET krijgen. 

                      Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.

                      • De werkzame stof BCG-vaccin zit in de volgende producten:
                        • Ja, u heeft een recept nodig.

                          BCG-vaccin is sinds 1961 internationaal op de markt. Het vaccin is op recept te krijgen onder de merknaam BCG-vaccin AJV en wordt ook wel tuberculosevaccin genoemd.

                          Laatst bijgewerkt op 11-11-2025

                          Disclaimer

                          Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

                          Vind een apotheek

                          Heeft u vragen over uw medicijnen? Ga dan naar uw eigen apotheek. Uw apotheker kent uw persoonlijke situatie en kan u uitgebreid helpen bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek? Dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.

                          Vind een apotheek

                          Heeft u vragen over uw medicijnen? Ga dan naar uw eigen apotheek. Uw apotheker kent uw persoonlijke situatie en kan u uitgebreid helpen bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek? Dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.
                          Vind een apotheek blob

                          Vraag het de webapotheker

                          Vraag het de webapotheker

                          Vraag het de webapotheker

                          Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.

                          Meldpunt medicijnen

                          Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring

                          Geen ervaringen gevonden

                          Informatie wordt bijgewerkt: