Apotheek.nl

Alles over medicijnen. Betrouwbare informatie van de apotheker.

Medicijnen

pioglitazon

Medicijnen

pioglitazon

Waarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?

Lees voor

Pioglitazon is een verlager van het bloedglucosegehalte. Het zorgt ervoor dat glucose beter in de lichaamscellen wordt opgenomen.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
- Pioglitazon wordt gebruikt bij type-2-diabetes. Dit type diabetes werd vroeger ouderdomsdiabetes genoemd.
  Verschijnselen
  Bij diabetes bevindt zich te veel glucose in het bloed. Dit veroorzaakt dorst, een droge mond, veel plassen, wazig zien, moeheid, lusteloosheid en slecht genezende wonden. Verder is een te hoog bloedglucose schadelijk, vooral voor de ogen, het hart, de nieren en de zenuwen.
  Oorzaak
  Hoe ontstaat dit teveel aan glucose? Na een maaltijd maakt het lichaam glucose uit koolhydraten, bijvoorbeeld uit suiker, brood en aardappels. De glucose die zo in het bloed komt, kan worden gebruikt als brandstof, bijvoorbeeld door de hersenen. Ook slaan de lever en spieren glucose op, als voorraad voor later. Hiervoor hebben ze insuline nodig. Insuline wordt door de alvleesklier gemaakt.
  Bij type-2-diabetes zijn de lever en spieren minder gevoelig voor insuline. Er is dan meer insuline van de alvleesklier nodig. Soms kan de alvleesklier niet zo veel insuline aanmaken. Het gevolg is dat niet alle glucose wordt opgeslagen en de hoeveelheid glucose in uw bloed stijgt.
  Behandeling
  Om de hoeveelheid glucose in uw bloed te verlagen, kunt u meer bewegen en minder calorierijk eten. Het lichaam wordt dan weer gevoeliger voor insuline. Hierdoor is er minder insuline nodig om de glucose uit uw bloed op te nemen.
  Als dit niet voldoende helpt, zal uw arts meestal een glucoseverlagend medicijn voorschrijven. In het algemeen schrijft uw arts eerst metformine voor, een andere glucoseverlager. Pioglitazon wordt gebruikt als andere glucoseverlagers onvoldoende helpen of niet worden verdragen. Het kan alleen of in combinatie met andere glucoseverlagers gebruikt worden.
  Werking
  Dit medicijn verbetert de opname van glucose vanuit het bloed in de lichaamscellen en zorgt dat de lever minder glucose aan het bloed afgeeft. Hierdoor daalt hetbloedglucose.
  Pioglitazon werkt binnen 2 uur en de werking kan tot 24 uur aanhouden.
  Effect
  De verschijnselen van diabetes nemen geleidelijk af. Dorst, vaak plassen en een droge mond verdwijnen meestal binnen enkele dagen. Vermoeidheidsklachten verminderen meestal binnen enkele weken. Behalve als uw vermoeidheid door iets anders komt dan door de diabetes.
  Het is belangrijk dat u dit medicijn uw leven lang elke dag inneemt. Op de lange termijn zult u minder kans hebben op oogschade, nierproblemen, slecht genezende wonden en zenuwpijn.
  Lees meer over Diabetes mellitus
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
- Gewichtstoename en toename van de eetlust. Raadpleeg uw arts als uw gewicht teveel toeneemt.
- Vocht vasthouden (oedeem). Dit merkt u vooral aan opgezwollen enkels en voeten. Mensen die al last van vocht vasthouden hebben, bijvoorbeeld door hartfalen zijn hier extra gevoelig voor. Overleg daarom voor gebruik met uw arts als u hartfalen of oedeem heeft.
- Minder sterke botten. Dit vergroot de kans op botbreuken, vooral voor bij vrouwen die al in de overgang zijn geweest en dit medicijn langdurig gebruiken. Heeft u botontkalking (osteoporose)? Overleg dan met uw arts voordat u dit medicijn gaat gebruiken. Voor gezonde botten is het belangrijk veel kalk te gebruiken, in de vorm van zuivelproducten of eventueel als tabletten. Ook lichaamsbeweging zorgt voor een actieve opbouw van de botten.
- Gevoel van zwakte en zeer zelden slapeloosheid.
- Moeilijk een erectie kunnen krijgen. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.
- Wazig zien in het begin van de behandeling. Ook kan uw gezichtvermogen de eerste maanden veranderen. Dit komt doordat uw ogen aan de veranderingen in de bloedglucose moeten wennen. Wacht dus liefst nog een aantal weken met het aanmeten van een (nieuwe) leesbril.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
- Leverbeschadiging. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of de huid. Overleg voor gebruik met uw arts als u last heeft van een verminderde werking van de lever. Uw arts kan uw leverwerking dan extra controleren.
- Het risico op blaaskanker is verhoogd bij gebruik van dit middel. Mensen die ooit blaaskanker hebben gehad, mogen dit middel daarom niet gebruiken. Raadpleeg onmiddellijk uw arts als bloed in uw urine heeft of pijn bij het plassen ervaart.
- Lijdt u aan hartfalen en gebruikt u ook insuline? Dan kunt u meer last krijgen. Overleg met uw arts als u last krijgt van opgezwollen enkels, benauwdheid en vermoeidheid.
- Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk. Gebruik dit middel dan niet meer. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan benauwdheid of een opgezwollen gezicht. Ga dan onmiddellijk naar een arts. In beide gevallen mag u dit middel in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor pioglitazon. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of soortgelijke middelen niet opnieuw krijgt.
Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.
- Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
  Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
  Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
  Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.
Wanneer?
U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u een vast tijdstip kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis.
Vasten
Als u diabetes heeft en u wilt vasten tijdens de ramadan: dit kan uw bloedglucose ontregelen. U kunt overdag eerder een 'hypo' krijgen en 's nachts kunt u te veel glucose in het bloed krijgen door de zware maaltijd (iftar).
Overleg met uw arts of apotheker hoe u uw medicijnen moet aanpassen omdat u overdag niet eet. Meestal moet u tijdens het vasten het medicijn op andere tijden en in een andere dosering gebruiken. Ook is het soms nodig tijdelijk over te stappen op een ander medicijn.
Hoe lang?
Als dit medicijn uw bloedglucose voldoende naar beneden brengt, moet u het waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
Het is mogelijk dat u na enige maanden of jaren merkt dat het niet meer zo goed werkt als voorheen. Neem dan contact op met uw arts. Mogelijk kunt u er een andere glucoseverlager of insuline bij gebruiken.
Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:
U gebruikt dit medicijn 1 keer per dag: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
autorijden?
Als u pioglitazon gebruikt in combinatie met een ander glucoseverlagend medicijn heeft u kans op een hypo. Het kan dan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen. U mag daarom alleen autorijden als u doorgaans een hypo goed voelt aankomen. U kunt hier dan op een goede manier op reageren. Overleg hierover met uw arts.
Let op: ook diabetes kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Hiervoor gelden bepaalde keuringseisen. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR. Op deze website kunt u ook de brochure 'Diabetes mellitus en het rijbewijs' vinden.

Mag u wel autorijden?
Houd dan rekening met de volgende adviezen:
- Rijd alleen als u zich goed voelt.
- Meet altijd voor u vertrekt uw bloedglucose.
- Zorg dat u druivensuiker of suikerklontjes in de auto bij de hand heeft.
- Heeft u tijdens het autorijden een (dreigende) hypo?
  - Zoek een veilige plek en breng de auto daar tot stilstand.
  - Eet wat druivensuiker of suikerklontjes.
  - Controleer uw bloedglucose en rijd pas verder als deze hoger is dan 6
  mmol/liter.
alcohol drinken?
Alcohol kan een 'hypo' veroorzaken en uw lichaam herstelt hier trager van. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u er veel last van krijgt. Als algemene richtlijn geldt niet meer dan twee glazen alcohol per dag. Drink de alcohol wel op een gevulde maag, anders is het effect op de bloedglucose te sterk. alles eten?

Houd bij wat en hoeveel u eet. Bij diabetes is een goed gewicht erg belangrijk. Als u overgewicht heeft, is het daarom aan te raden af te vallen. Raadpleeg eventueel een diëtist. Bovendien is het belangrijk dat u de koolhydraten in uw eten zo veel mogelijk over de dag verspreidt. Koolhydraten zitten vooral in voedingmiddelen als brood, rijst, aardappelen, fris, koek, snoep en chips.
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen.
In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende:
- Andere glucoseverlagers. Bij de combinatie kunt u last krijgen van een 'hypo' Vaak is het de bedoeling verschillende glucoseverlagers samen te gebruiken als een van deze medicijnen afzonderlijk niet meer voldoende werkt. Deze wisselwerking geldt niet voor combinaties met de glucoseverlager metformine.
- Ritonavir , een medicijn tegen virusinfecties, zoals het hiv. Dit medicijn kan de werking van pioglitazon versterken, waardoor bijwerkingen en een hypo kunnen ontstaan.
Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Als u zwanger bent of binnenkort wilt worden, zult u meestal (tijdelijk) over moeten stappen op een insuline. Overleg hierover met uw arts.
U moet tijdens uw zwangerschap onder strikte controle blijven. Grote schommelingen in uw bloedglucose kunnen schadelijk zijn voor u en voor de groei en ontwikkeling van uw kind. Neem daarom contact op met uw arts zodra u zwanger bent, of dit binnenkort wilt worden.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk voor de baby is. Meestal zult u moeten overstappen op insuline of een ander medicijn waarvan bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.
Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij pREGnant
Als u stopt met dit medicijn zal uw bloedglucose waarschijnlijk weer stijgen. Stop daarom alleen als uw arts dat adviseert, bijvoorbeeld omdat u overstapt op een ander glucoseverlager.
Bij ernstige ziekte en als u moet worden geopereerd, kan uw bloedglucose te sterk sterk stijgen of te veel variëren. Dit medicijn voldoet dan niet. U zult dan tijdelijk moeten overstappen op insuline. Overleg met uw arts wat u in dit specifieke geval moet doen.
De werkzame stof pioglitazon zit in de volgende producten:
Actos
Competact
Pioglitazon
De officiële bijsluiter van de verschillende producten van pioglitazon vindt u op: Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.
Pioglitazon is sinds 1999 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Actos en als het merkloze Pioglitazon.
Pioglitazon wordt ook gebruikt in combinatie met een andere werkzame stof onder de merknaam Competact.
Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.

Laatst bijgewerkt op 17-02-2017

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

Vond u deze informatie nuttig?

Vind een apotheek

Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.

Vraag het de webapotheker

Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.

Vraag het de webapotheker