Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen), bij vaginale tabletten en vaginale gel zelden

• Onregelmatig bloedverlies ('spotting'). Dit hoort na enige tijd vanzelf over te gaan, de menstruatie wordt dan regelmatig. Als u last blijft houden, raadpleeg dan uw arts. Soms is het nodig om de dosering tijdelijk te verhogen.
• Wegblijven van de menstruatie. Een enkele keer komt de menstruatie niet meteen terug als u met dit medicijn bent gestopt. Dit is met name het geval na gebruik gedurende meerdere maanden.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Bij vaginale tabletten en vaginale gel: jeuk, branderig gevoel in de vagina en afscheiding.
• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, misselijkheid, verstopping, of juist diarree , en een opgezette buik. Deze klachten gaan meestal vanzelf na enkele dagen tot weken over. Blijft u last houden? Neem dan contact op met uw arts.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen), bij vaginale tabletten en vaginale gel zeer zelden

• Pijnlijke of gespannen borsten. Deze klachten horen na enige tijd vanzelf over te gaan. Raadpleeg uw arts, als u na 3 maanden nog last heeft.
• Hoofdpijn of migraine. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
• Duizeligheid, slaperigheid, vermoeidheid of juist slapeloosheid. Met name de eerste 4 uur na inslikken van de capsule kunt u slaperig worden.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Bij vaginale tabletten en vaginale gel: meer kans op een schimmelinfectie in de vagina.
• Huidafwijkingen, zoals acne, jeuk, bruine vlekken op de huid of huidirritatie onder invloed van zonlicht, vette huid en vet haar, overmatige haargroei of juist haaruitval. Raadpleeg uw arts, als u hier last van heeft.
• Stemmingsveranderingen, zoals sneller geïrriteerd zijn, nervositeit of depressie. Heeft u veel last van stemmingsveranderingen, vraag dan uw arts om advies.
• Meer of minder zin in vrijen, droge vagina en pijn bij het vrijen. Progestageenhormonen kunnen invloed hebben op uw zin in seks. Als u hier problemen mee heeft, overleg dan met uw arts.
• Leveraandoeningen. Een leveraandoening merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.
• Vasthouden van vocht (dikke enkels en voeten). U merkt dit ook aan een toename van uw lichaamsgewicht. Hierdoor kan uw bloeddruk iets stijgen. Het is zelden zo ernstig dat u met dit medicijn moet stoppen. Als u na drie maanden last van dikke enkels houdt, raadpleeg dan uw arts.
• Als u acute porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit medicijn kan een aanval uitlokken. Geef aan de apotheker door dat u acute porfyrie heeft. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere uitlokkende middelen niet krijgt.
• Verhoogd cholesterol in uw bloed. U heeft ook meer kans op atherosclerose (aderverkalking). Hierdoor kunt u eerder een hart- en vaatziekte krijgen. Als u al een te hoog cholesterolgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren. Ook zal uw arts de kans op hart- en vaatziekten met u bespreken.
• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag en galbulten. Stop dan het gebruik en raadpleeg uw arts. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
• Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. Dit gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed. Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts, of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst. Heeft u ooit trombose gehad, dan mag u dit medicijn waarschijnlijk niet gebruiken. Raadpleeg uw arts.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

• Capsules: heel doorslikken met een half glas water. Bij IVF-behandeling raadt de arts vaak aan de capsule in de vagina in te brengen. Dus niet in te slikken. Was hiertoe eerst uw handen en duw de zachte gelatinecapsule met een vinger diep in de vagina.
• Vaginale tabletten: gebruik de bijgeleverde applicator om de tablet in de vagina te brengen. Leg de tablet in de holte van de applicator. Breng de applicator voorzichtig 8 tot 10 cm diep in de vagina. U kunt dit doen terwijl u staat, zit of op uw rug ligt. Als u op uw rug ligt, houdt uw benen dan een beetje gebogen en gespreid. Druk dan de applicator leeg. Verwijder de applicator en maak hem goed schoon met warm stromend water.
• Vaginale gel: gebruik de bijgeleverde applicator om de gel in de vagina te brengen. Neem de applicator uit de verpakking. Druk stevig in het uiteinde van de applicator, zodat alle gel zich naar het dunne uiteinde verplaatst. Open de applicator en breng deze voorzichtig 8 tot 10 cm diep in de vagina. U kunt dit doen terwijl u op uw rug ligt. Houdt uw benen een beetje gebogen en gespreid. Druk dan de applicator leeg. Verwijder de applicator en gooi de applicator weg. Gebruik elke applicator maar één keer.

Wanneer?

Op welke dagen?

• Bij de meeste toepassingen gebruikt u dit medicijn in de tweede helft van de menstruatiecyclus, bijvoorbeeld vanaf dag 11 (de eerste dag van de menstruatie noemt men over het algemeen 'dag 1').
• Bij een IVF-behandeling moet u dit medicijn meestal gebruiken vanaf het oogsten van de eicellen.

Wanneer op de dag?

• Bij de meeste toepassingen: 's avonds voor het slapengaan innemen. Soms schrijft de arts nog een extra dosis 's morgens voor.
• IVF-behandeling: meestal 1 tot 3 keer per dag, de tijdstippen zo veel mogelijk over de dag verdelen. Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt, dan is het gebruikelijk dat u de dosis 's ochtends neemt.

Hoe lang?
Afhankelijk van de reden waarvoor u het gebruikt, kunt u progesteron gedurende enkele weken tot enkele maanden gebruiken.

• Bij een IVF-behandeling gebruikt u dit medicijn tot en met 30 dagen nadat is aangetoond dat u zwanger bent.
• Bij een cyclisch gebruik neemt u dit medicijn gedurende een bepaalde periode van de menstruatiecyclus.
• Vroeggeboorte: overleg met uw arts.

Na het stoppen met progesteron ontstaat na 3 tot 7 dagen een op een menstruatie lijkende onttrekkingsbloeding.

Het is belangrijk dat u dit medicijn consequent op de voorgeschreven dagen gebruikt.

Capsules

• Gebruikt u 1 capsule 's ochtends en 2 capsules 's avonds, en bent u een dosis vergeten? Sla de vergeten dosis over en neem de rest van de dosis zoals gebruikelijk in.
• Gebruikt u 2 capsules 's avonds en merkt u 's ochtends dat u deze vergeten hebt? Neem de volgende ochtend dan 1 capsule en 's avonds zoals gebruikelijk 2 capsules.

Vaginale toepassing
Bent u een dosis vergeten? Neem het medicijn dan zo snel mogelijk alsnog. Het is namelijk belangrijk dat er altijd voldoende progesteron in uw bloed aanwezig is.

autorijden
Dit medicijn kan bijwerkingen veroorzaken, zoals slaperigheid en duizeligheid. Heeft u hier last van? Dan mag u niet autorijden. Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen zo lang u last heeft van deze bijwerkingen. Deze bijwerkingen komen vooral de eerste 4 uur na gebruik voor.

Overleg eventueel met uw arts of u progesteron voor het slapengaan kunt gebruiken. U heeft dan overdag minder last van bijwerkingen.

Voor meer algemene informatie kunt het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Van dit medicijn zijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Zwangerschap

Als u de capsules inslikt
Gebruik dit medicijn NIET als zwanger bent of u binnenkort wilt worden. Dit medicijn kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind.

• Wilt u zwanger worden en krijgt u dit medicijn voor het eerst? Overleg dan met uw arts voordat u met dit medicijn begint. Misschien kan de arts u een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn dat wel veilig is tijdens de zwangerschap.
• Gebruikt u dit medicijn al en wilt u zwanger worden? Overleg dan ook eerst met uw arts voordat u zwanger wordt. Misschien kunt u tijdelijk met dit medicijn stoppen. Of misschien kunt u overstappen op op een ander medicijn.
• Gebruikt u dit medicijn al en bent u zwanger geworden? Overleg dan meteen met uw arts. Samen kunt u bespreken wat het risico voor de baby is als u doorgaat met het medicijn. Of wat het risico voor u is als u met het medicijn stopt.

Als u de vaginale tabletten , de capsules vaginaal of vaginale gel gebruikt
U gebruikt dit medicijn om zwanger te worden of om vroeggeboorte te voorkomen. Als u dit medicijn gebruikt gedurende de eerste 3 maanden van de zwangerschap, is het veilig voor het kind. Gebruik dit medicijn in de resterende periode alleen na overleg met uw arts.

Borstvoeding
U kunt veilig borstvoeding geven, als u dit medicijn in de normale dosering gebruikt. Het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij pREGnant.

U kunt met dit medicijn stoppen wanneer u wilt. Overleg dit met uw arts. Na het stoppen krijgt u binnen enkele dagen een onttrekkingsbloeding.

Het komt voor dat na stoppen van het gebruik de menstruatie niet meteen terugkeert. Dit is vooral het geval na gebruik gedurende meerdere maanden. Raadpleeg uw arts als u zich zorgen maakt over het uitblijven van de menstruatie.

Progesteron is sinds 1933 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als capsules onder de merknaam Utrogestan, als vaginale tabletten onder de merknaam Lutinus en als vaginale gel onder de merknaam Crinone.

Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.