Medicijnengosereline

gosereline

Medicijnengosereline

gosereline

Belangrijkste zakenWaarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?
    • Gosereline is een hormoon. Het remt de aanmaak van mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen.
    • Bij prostaatkanker, borstkanker en bij een vleesboom in de baarmoeder. Verder bij endometriose (pijn in de buik door weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies).
    • De gosereline zit in een staafje van een paar millimeter. De arts zal met een injectienaald het implantatiestaafje onder de huid inbrengen. Meestal onder de huid van uw buik. Het staafje geeft het hormoon gedurende een aantal weken af.
    • Afhankelijk van de hoeveelheid in het staafje heeft u 1 keer per 4 weken of 1 keer per 12 weken een nieuw staafje nodig.
    • Deze behandeling kan enkele maanden tot meerdere jaren duren.
    • Prostaatkanker: de eerste week kunnen uw klachten toenemen, zoals problemen met plassen, botpijn en spierzwakte. Daarna nemen de klachten af.
    • Andere bijwerkingen: pijn, roodheid en zwelling op de injectieplaats. En opvliegers, impotentie, pijnlijke en gespannen borsten (mannen en vrouwen).
    • Niet gebruiken als u zwanger bent.
    • Gosereline behoort tot de hypothalamus-hormonen. Deze hormonen remmen de aanmaak van mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen.

      Artsen schrijven het voor bij endometriose, prostaatkanker, borstkanker en een vleesboom.

      • De baarmoeder is van binnen met een slijmvlies bekleed. Dit slijmvlies heet endometrium. Bij endometriose zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder, bijvoorbeeld in de buikholte, rond de darmen, de eierstokken, blaas of op het buikvlies.

        Verschijnselen
        Het slijmvlies buiten de baarmoeder doet ook mee met de menstruatiecyclus. Daardoor ontstaan kleine bloedingen in de buikholte die pijn kunnen veroorzaken. Ook kunnen littekens en verklevingen ontstaan, die tijdens de menstruatie, maar ook daarvoor of daarna buikpijn kunnen geven. Soms is endometriose een oorzaak van ongewilde kinderloosheid.

        Behandeling
        Soms helpt het om een pijnstiller te gebruiken, bijvoorbeeld paracetamol of een pijnstiller van het nsaid-type, zoals ibuprofen. Ook de anticonceptiepil kan buikpijn door endometriose verminderen. Eventueel kunt u de pil zonder stopweek doorgebruiken, zodat u geen menstruatie meer krijgt. Ook progestageenhormonen, zoals in tabletten, in de prikpil of in het hormoonspiraaltje, zijn werkzaam.  

        Als pijnstillers, de pil of progestageenhormonen onvoldoende helpen, kan uw arts gosereline voorschrijven. U mag het niet langer dan een half jaar gebruiken omdat het anders te veel kans op bijwerkingen geeft.
        Als de klachten daarna terugkomen, of als u veel pijn heeft, kan de gynaecoloog een kijkoperatie doen en de slijmvliesplekken weghalen. Helaas komt endometriose soms toch weer terug. Door gosereline na de operatie 6 maanden te gebruiken heeft u minder kans dat de kwaal terugkomt.

        Werking
        Gosereline zit in een staafje van een paar millimeter lang. Een arts moet het onder de huid aanbrengen. Afhankelijk van de hoeveelheid in het staafje komt er gedurende 4 tot 12 weken steeds wat gosereline uit het staafje vrij.
        Gosereline remt de aanmaak van de geslachthormonen oestrogeen en progestageen.  Dit remt de groei van het het weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt. Daardoor neemt de pijn af. Meestal  blijft de menstruatie weg na de eerste maand van de behandeling. De menstruatie komt 7 tot12 weken na de laatste injectie terug.

        • Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen, waarbij lichaamscellen zich ongeremd vermenigvuldigen. Het gevolg is tumoren (gezwellen) of afwijkingen in bloed en lymfebanen. Het is een ernstige ziekte die, als men er niets aan doet, fataal kan zijn.

          Dankzij nieuw onderzoek is tegenwoordig goede behandeling voor veel soorten kanker mogelijk. Bij snelle behandeling voorkomt u dat een kankergezwel doorgroeit in het omringende weefsel of dat het uitzaait. Bij uitzaaiingen ontstaat kanker op andere plaatsen in het lichaam.

          Oorzaak
          In elke cel zit DNA. DNA bevat de erfelijke eigenschappen van ons lichaam, zoals de bloedgroep en de kleur van de ogen. Door het DNA weten cellen wat ze moeten doen, bijvoorbeeld ook hoe snel ze zich moeten delen. Bij een celdeling ontstaan uit één cel twee dochtercellen, met exact hetzelfde DNA als de moedercel. Als het stukje DNA dat de celdeling bestuurt beschadigd raakt, kan de cel zich sneller gaan delen. De dochtercellen van elke cel bevatten dezelfde beschadiging in het DNA. Daardoor gaan ook deze cellen zich ongeremd delen, met kanker tot gevolg.

          Hoe de beschadiging in het DNA ontstaat, is vaak onbekend. Het lijkt soms te komen door chemische stoffen als teer in tabaksrook, of door asbest, alcohol, te veel of te vet voedsel, straling of door een erfelijke aanleg.

          Verschijnselen
          Kanker is een verraderlijke ziekte. Elke kankersoort veroorzaakt weer andere klachten. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen verschijnselen. Pas als een kankergezwel tegen zenuwen aandrukt, is pijn te voelen.

          Sommige klachten komen bij vrijwel alle kankersoorten voor, zoals erge vermoeidheid, gebrek aan eetlust en sterke vermagering (bijvoorbeeld meer dan drie kilo per maand).

          Gosereline wordt gebruikt bij prostaatkanker en borstkanker.

          Prostaatkanker
          De prostaat is een klier in de onderbuik. Het ligt om de urinebuis heen. Deze klier maakt het prostaatvocht. Dit is het vocht dat bij de zaadlozing samen met de zaadcellen naar buiten komt.

          Bij een DNA-beschadiging kunnen de cellen in de prostaatklier ongeremd gaan groeien. Op deze plaats verhardt de prostaat. Door de tumor kan de prostaat groter zijn. De tumor kan de plasbuis dichtknijpen waardoor het plassen moeilijker gaat. Het mannelijk hormoon testosteron bevordert de groei van kankercellen. Testosteron wordt aangemaakt door de zaadballen.

          Prostaatkanker komt voor bij mannen ouder dan 50 jaar.

          Behandeling
          Prostaatkanker wordt meestal behandeld met een operatie, bestraling en medicijnen tegen testosteron (zoals gosereline). Soms zijn ook cytostaticakuren nodig (chemotherapie).

          Alleen  medicijnen tegen testosteron zijn meestal niet voldoende om te genezen. Wel worden de ziekte en de klachten afgeremd. Een van de medicijnen  tegen testosteron is gosereline.

          Het wordt soms ook na een bestralingskuur gegeven, om de kans te verminderen dat de ziekte terugkeert.

          Werking
          Gosereline zit in een staafje van een paar millimeter lang. Een arts moet het onder de huid aanbrengen. Afhankelijk van de hoeveelheid in het staafje komt er gedurende 4 tot 12 weken steeds wat gosereline uit het staafje vrij.
          Gosereline vermindert de aanmaak van testosteron. De groei van de kankercellen wordt hierdoor afgeremd.

          Borstkanker
          Bij een DNA-beschadiging kunnen cellen in de borst ongeremd gaan groeien. U kunt de tumor misschien voelen als een klein knobbeltje. Soms is de tumor verspreid in de borst en kunt u het niet voelen. Soms merkt u dat de huid van de borst indeukt, of juist rood en gezwollen is. Ook kan de tepel naar binnen trekken of kan er vocht uit de tepel komen.
          Het vrouwelijk hormoon oestrogeen kan de groei van kankercellen bevorderen. Oestrogeenhormoon wordt aangemaakt door de eierstokken.

          Behandeling
          Borstkanker wordt meestal behandeld met een operatie, bestraling, medicijnen tegen vrouwelijke geslachtshormonen (zoals gosereline) en cytostaticakuren (chemotherapie). Meestal gaat het om een combinatie van behandelingen om de kans op genezing te vergroten.

          Medicijnen tegen vrouwelijke geslachtshormonen worden soms gebruikt om de klachten te verminderen, ook als er geen genezing meer mogelijk is.

          Een van de medicijnen tegen vrouwelijke geslachtshormonen die uw arts kan voorschrijven is gosereline.

          Werking
          Gosereline zit in een staafje van een paar millimeter lang. Een arts moet het onder de huid aanbrengen. Afhankelijk van de hoeveelheid in het staafje komt er gedurende 4 tot 12 weken steeds wat gosereline uit het staafje vrij.
          Gosereline vermindert de aanmaak van de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progestageen. De groei van de borstkankercellen wordt hierdoor afgeremd.

          • Dit medicijn wordt gebruikt bij vleesbomen in de baarmoeder (myomen). Een vleesboom is een goedaardig gezwel. Het kan enkele millimeters groot zijn, maar ook veel groter zijn.

            Oorzaak
            De baarmoeder bestaat uit een dikke spierlaag. Bij een vleesboom ontstaat wildgroei van het spierweefsel van de baarmoeder.

            Verschijnselen
            De meeste vrouwen hebben geen klachten van de vleesboom. Grote gezwellen kunnen te zien zijn als een harde ronding van de onderbuik. Sommige vrouwen hebben meer bloedverlies en pijn tijdens de menstruatie. Als vrouwen in de menopauze komen, verdwijnen de klachten meestal.

            Behandeling
            Bij relatief kleine vleesbomen kan de anticonceptiepil buikpijn door vleesbomen verminderen. Ook progestageenhormonen, zoals in tabletten, in de prikpil of in het hormoonspiraaltje, zijn werkzaam. Door deze hormonen vermindert de omvang van de vleesboom.
            Als u veel klachten van de vleesboom heeft, kan de arts opereren. Soms door de hele baarmoeder te verwijderen, soms door alleen de vleesboom weg te halen. In dat geval brengt uw arts enkele maanden voor deze operatie een implantatiestaafje met gosereline aan onder de huid. Het maakt de vleesboom kleiner, zodat deze makkelijker is weg te halen. Bovendien is er tijdens de operatie minder bloedverlies.

            Artsen schrijven gosereline soms ook voor bij een vleesboom, als u vlak voor de menopauze zit. U mag dit medicijn namelijk niet langer dan 6 maanden gebruiken omdat het anders te veel kans op bijwerkingen geeft.

            Effect
            Gosereline zit in een staafje van een paar millimeter lang. Een arts moet het onder de huid aanbrengen. Afhankelijk van de hoeveelheid in het staafje komt er gedurende 4 tot 12 weken steeds wat gosereline uit het staafje vrij.

            Als u dit medicijn gebruikt, blijft de menstruatie meestal weg. Als de baarmoeder bij de operatie niet is verwijderd, zal 7 tot 12 weken na de operatie de menstruatie weer terugkeren.

          • Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. Veel bijwerkingen zijn het gevolg van de afname van de mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen. Na stoppen van de behandeling verdwijnen deze bijwerkingen.

            De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

            Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

            • Opvliegers en zweten.

              Deze klachten kunnen na enkele maanden vanzelf overgaan, omdat uw lichaam eraan went. Blijft u last houden? Raadpleeg dan uw arts.

            Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

            • In het begin van de behandeling bij prostaatkanker: tijdelijke verergering van de klachten, zoals problemen met plassen, botpijn, spierpijn en spierzwakte.

            • In het begin van de behandeling bij endometriose: tijdelijke verergering van buikpijn, pijn in het bekken en menstruatiepijn.

            • Minder zin in vrijen.

            • Bij mannen: impotentie. Zelden borstvorming.

            • Bij vrouwen: droge vagina, pijn bij het vrijen, pijnlijke borsten. Uw menstruatie zal wegblijven.

              Zeer zelden kan de eerste maand een doorbraakbloeding ontstaan. Heeft u hier na de eerste maand nog last van? Raadpleeg dan uw arts. Na stoppen van de behandeling keert de menstruatie binnen 7 tot 12 weken terug.

            • Pijn, irritatie en bloeduitstorting op de injectieplaats.

            Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

            • Hoofdpijn, stemmingswisselingen, vermoeidheid, prikkelbaarheid, slaapstoornissen, zeer zelden verwardheid.

            • Spierpijn, kramp in de kuiten, gewrichtspijn.

            • Tintelend of doof gevoel van de huid.

            • Haaruitval.

            • Hogere of lagere bloeddruk.

            • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, zeer zelden diarree of verstopping, buikpijn, braken.

            • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

              Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan benauwdheid, een opgezwollen gezicht of flauwvallen. Ga dan onmiddellijk naar een arts of naar de Eerstehulpdienst. Blijkt u overgevoelig voor gosereline? Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

            • Zwaarder worden

            Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

            • Verhoogd cholesterol.

            • Huiduitslag, droge huid, acne.

            • Verandering in lichaamsbeharing, zoals kaalheid, verminderde baardgroei bij mannen, overmatige lichaamsbeharing bij vrouwen.

            • Hart- en vaataandoeningen, zoals hartkramp (angina pectoris) en meer kans op een hartaanval. De kans hierop is groter bij mensen die al meer kans hebben op een hart- of vaataandoeningen. Zoals mensen met hartkramp en mensen die ooit een hartaanval hebben gehad.

              Overleg met uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken. Neem ook contact op met uw arts als u meer klachten krijgt en bij pijn op de borst. Mogelijk kan uw arts u een ander medicijn voorschrijven.

            • Te hoog bloedglucose. Bij mensen die hiervoor gevoelig zijn, kunnen daarom verschijnselen van diabetes (suikerziekte) ontstaan. U merkt dit aan verschijnselen als veel dorst en veel moeten plassen. Mensen met diabetes kunnen meer insuline of bloedsuikerverlagende tabletten nodig hebben. Meet daarom extra vaak uw bloedglucose.

            • Kan een aanval van acute porfyrie uitlokken. Acute porfyrie is een stofwisselingsziekte waarbij u aanvallen krijgt van buikpijn, overgeven, koorts en hartkloppingen.

              Heeft u acute porfyrie? Geef dit dan door aan uw apotheek. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere uitlokkende medicijnen niet krijgt.

            Na een aantal maanden:

            • Brozer worden van de botten door het verlies van botweefsel (osteoporose). Ouderen hebben eerder kans op botbreuken.

              De kans dat de botten zich herstellen is groot als u het korter dan 6 maanden gebruikt. Daarom schrijven artsen het bij endometriose of een vleesboom niet langer dan een half jaar voor. Na stoppen herstelt het botverlies zich dan binnen 9 maanden. Als u gosereline op jonge of middelbare leeftijd langere tijd heeft gebruikt, heeft u later meer kans op botbreuken door botontkalking.


            Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

            In het uiterste geval kan uw arts het staafje met een kleine operatie verwijderen.

            • Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
              Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
              Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
              Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen
              • Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

                Hoe?
                Uw arts zal het implantatiestaafje met behulp van een injectienaald onder de huid inbrengen. Meestal in de huid van de buik. Het staafje wordt door het lichaam langzaam vanzelf afgebroken.

                Wanneer?

                • Bij endometriose, borstkanker en prostaatkanker: afhankelijk van de hoeveelheid gosereline in het staafje 1 keer per 4 tot 12 weken.
                • Ter voorbereiding op een operatie bij een vleesboom: 2 keer een staafje geïnjecteerd met een tussenpoos van 4 weken. Binnen 2 weken na het tweede staafje wordt u geopereerd.

                Hoelang?
                Afhankelijk van de reden waarvoor u het gebruikt, kunt u gosereline gedurende enkele maanden tot jaren gebruiken:

                • Bij endometriose en vleesboom: maximaal 6 maanden.
                • Bij prostaatkanker en borstkanker: zo lang als nodig is.
                • autorijden, alcohol drinken en alles eten?
                  Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

                  • Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

                    • Zwangerschap.
                      Gebruik dit middel NIET als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Gosereline kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Gebruikt u dit medicijn en denkt u erover om zwanger te worden, overleg dan met uw arts.

                      Borstvoeding.
                      Gebruik dit middel NIET als u borstvoeding geeft of stop de borstvoeding. Het is namelijk niet bekend of gosereline in de moedermelk terechtkomt en of dit schadelijk is voor de baby. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.

                      Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.

                      • Als u wilt stoppen, overleg dan eerst met uw arts.

                        Bij prostaatkanker en borstkanker: als u te vroeg stopt met de behandeling kunnen er weerkankercellen gaan groeien.

                        Bij endometriose en vleesboom: als u te vroeg stopt kunnen uw klachten terugkeren.

                        • De werkzame stof gosereline zit in de volgende producten:
                          • Gosereline is sinds 1987 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Zoladex. Het is verkrijgbaar in een implantatiestaafje voor onder de huid.

                            Laatst bijgewerkt op 18-01-2024

                            Disclaimer

                            Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

                            Vond u deze informatie nuttig?

                            Vind een apotheek

                            Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.
                            Vind een apotheek blob

                            Vraag het de webapotheker

                            Vraag het de webapotheker

                            Vraag het de webapotheker

                            Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.

                            Meldpunt medicijnen

                            Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring
                            Informatie wordt bijgewerkt: