Gebruikt u een medicijn dat onder de Opiumwet valt? Bijvoorbeeld sterke pijnstillers (opioïden), slaapmiddelen (benzodiazepines) of medicijnen tegen ADHD Dan heeft u bij de douane een medicijnverklaring nodig. Uw apotheker controleert graag of uw medicijn onder de Opiumwet valt. U kunt ook op de website van het CAK bekijken of uw medicijn op een van de lijsten staat.

• Gebruikt u een Opiumwet-medicijn en gaat u op reis binnen Europa? Binnen Europa hebt u voor veel landen een Schengenverklaring nodig. Maar niet voor elk Europees land: soms hebt u een andere verklaring of ander document nodig. U kunt dit bekijken op de website van het CAK. Of stel uw vragen hierover aan uw apotheker.
• Gebruikt u een Opiumwet-medicijn en gaat u op reis buiten Europa? Voor landen buiten Europa hebt u vaak ook een verklaring nodig. Maar dit is een andere verklaring dan de Schengenverklaring. U kunt dit bekijken op de website van het CAK. Of stel uw vragen hierover aan uw apotheker.

U vindt op de website van het CAK ook de Medicijnen mee op reis-hulp. Daarop vult u in:

• of uw medicijn onder de Opiumwet valt en zo ja:
• het land/de landen waar u naartoe gaat;
• hoeveel dagen u op reis gaat.

Zo weet u precies welke medicijnverklaring u nodig heeft. Ook leest u wat u misschien verder nog moet doen om uw medicijnen mee te kunnen nemen.

• Neem voldoende medicijnen mee voor de reisperiode en de week erna. Bestel de medicijnen op tijd bij uw apotheek.
• Controleer de houdbaarheidsdatum van uw medicijnen voordat u op reis gaat.
• Vraag bij uw apotheek een overzicht van uw medicijnen aan. Dit overzicht heet: medicijnpaspoort. Hierin staan alle gegevens over uw medicatie en andere zaken die voor uw medicijngebruik van belang zijn, zoals allergieën. Handig als u naar de dokter of apotheek moet op uw reisbestemming. 
  Let op: het medicijnpaspoort is geen geldig reisdocument voor de douane!
• Sommige medicijnen maken uw huid gevoeliger voor zonlicht. Dit geldt bijvoorbeeld voor sommige antibiotica. In het thema ‘Veilig in de zon’ leest u welke medicijnen u gevoeliger maken voor zonlicht, hoe dat gaat en hoe u zich beschermt.
• Misschien gebruikt u medicijnen die u koel moet bewaren. Vraag uw apotheker hoe u deze medicijnen kan bewaren tijdens uw reis en op uw bestemming.

Medicijnen in het vliegtuig

Gaat u vliegen? Doe uw medicijnen dan in uw handbagage. In het bagageruim kan het vriezen. Hierdoor kunnen medicijnen minder goed werken. Draag medicijnen liever niet direct op het lichaam, dus stop medicijnen niet in de broekzak. De medicijnen kunnen dan te warm worden en minder goed werken.

Bekijk de regels voor vloeistoffen en gels in handbagage

Medicijnen in de auto, caravan of tent

Een koeletui of koelbox kan medicijnen goed en koel houden in de auto, caravan of tent. Let op: voor sommige medicijnen is een koelbox te koel. Kijk in de bijsluiter hoe u uw medicijnen het beste bewaart. Bij vragen kunt u deze aan uw apotheker stellen.

Menstuatie uitstellen
Het kan fijn zijn om de menstruatie over te slaan tijdens uw vakantie. In veel gevallen kunt u de pil doorslikken, dus zonder stopweek. Lees in de tekst Menstruatie uitstellen meer hierover. Wilt u weten hoe u uw anticonceptiemiddel moet doorslikken zonder stopweek? Zoek op deze website de tekst over uw anticonceptiemiddel. Onder het kopje 'Hoe gebruik ik dit medicijn' kunt lezen hoe u uw menstruatie kunt uitstellen.

Anticonceptiepil minder betrouwbaar
Bedenk dat de pil slechter kan werken als u deze anders (onregelmatig) inneemt. U kunt dan zwanger worden. Ook kan het zijn dat u de pil anders moet innemen door het tijdsverschil. Als het tijdsverschil minder dan 12 uur is, kunt u de pil op het normale tijdstip innemen. Uw pil blijft dan goed werken. Als het tijdsverschil meer dan 12 uur is, kan het zijn dat u uw innamemoment moet verschuiven. Dit kan per pil verschillen. Ook hangt het ervan af hoelang u de pil gebruikt. Vraag uw apotheker om advies.

Hevig braken en waterdunne diarree kunnen de betrouwbaarheid van de anticonceptiepil verminderen. Wilt u hier een specifiek advies over? Zoek uw eigen anticonceptiepil op op deze site en kijk onder het kopje 'Hoe gebruik ik dit medicijn'.

Hou er daarnaast rekening mee dat condooms niet op elke vakantiebestemming te koop zijn. U kunt voor de zekerheid zelf condooms meenemen.

U kunt zich tegen muggen, teken en vliegen beschermen met bedekkende kleding en een middel tegen insecten met DEET (diëthyltoluamide). Gebruik liever geen middelen tegen insecten met daarin DEET (diëthyltoluamide) als u ook een zonnebrandmiddel gebruikt. DEET zorgt ervoor dat het zonnebrandmiddel niet goed werkt.

Gebruikt u toch een zonnebrandmiddel met DEET? Dan is het advies om eerst het zonnebrandmiddel aan te brengen, en minstens een half uur daarna de DEET.

Bekijk daarnaast tips voor het tegengaan van:

• malaria;
• ziekte van Lyme (door teken).

Voor reizen naar sommige landen is het nodig u te laten inenten, zoals een vaccinatie tegen hepatitis (leverontsteking). Of u hebt 'malariapillen' nodig, dus medicijnen tegen malaria. Maak op tijd een afspraak met uw huisarts, apotheker of met de GGD. Zij kunnen u vertellen of u vaccinaties of malariapillen nodig heeft. Verder kunnen ze u ook ander advies geven voor het gebied waar u naartoe gaat.

Doe dit een maand of langer voordat u gaat. Want soms moet u van tevoren een vaccinatie hebben of met medicijnen beginnen Zo moet u met malariapillen bijvoorbeeld soms al 3 weken voor uw reis starten.

Hoe ver van tevoren naar GGD, huisarts of apotheek?

• Maakt u een korte reis, heeft u de normale kindervaccinaties gehad en neemt u geen bijzondere risico’s? Ga dan ten minste 5 weken van tevoren naar uw huisarts, apotheker of de GGD.
• Gaat u langer weg (meer dan 3 maanden), bent u nooit gevaccineerd, of gaat u reizen onder primitieve omstandigheden? Maak dan ten minste 7 maanden voor vertrek een afspraak met de GGD. 

Eigen medicijnen

• Voldoende voorraad
• Voldoende lange houdbaarheidsdatum
• Anticonceptiepil (extra strip)
• Een actueel medicatieoverzicht (AMO, via de apotheek)
• Eventueel medische verklaring (voor opiumwetmiddelen)
• Laat de medicijnen in de originele verpakking zitten met het etiket erop

Tegen kwaaltjes/ziekten onderweg

• Paracetamol
• Kinder-paracetamol
• Koortsthermometer
• Medicijnen tegen reisziekte, zoals chloorcyclizine/cinnarizine (Primatour) of meclozine (Suprimal)
• ORS-poeder
• Diarreeremmer loperamide (alleen gebruiken indien noodzakelijk)
• Laxeermiddel bij obstipatie (verstopping) (lactulose, bisacodyl)
• Insectenafweermiddel
• Mentholgel tegen jeuk (let op: gel met menthol niet in de buurt van de neus en mond gebruiken bij kinderen)
• Snoepje, kauwgum (tegen oorpijn in vliegtuig)
• Xylometazoline-neusspray of -druppels (tegen oorpijn in vliegtuig of verstopte neus)
• Middel tegen huid- en voetschimmel (zoals terbinafine (Lamisil) of miconazol)

Diversen

• Condooms
• Contactlensbenodigdheden
• Reservebril of -lenzen
• Geluiddempers (oren)

Zonnebrand

• Zonnebrandmiddel
• Lippenbalsem met UV-filter
• Aftersun-product

Verbanddoos

• Wondpleisters (per stuk verpakt voor steriliteit)
• Povidonjood-oplossing
• Blarenpleisters
• Steriele gaasjes
• Rolletje hechtpleister of kleefpleister
• Snelverband
• Fixatiewindsel (hydrofiel)
• Elastische zwachtel (bij verstuikingen)
• Verbandklemmetjes
• Schaar
• Koortsthermometer (onbreekbaar)
• Splinterpincet
• Tekentang
• Handschoenen
• Isoleerdeken
• Driekante doeken

Verbanddoos (extra)

• Mitella
• Zwaluwstaartjes
• Spuiten en naalden (ontwikkelingslanden)

Let op: in sommige landen is een verbanddoos in de auto wettelijk verplicht. Lees in welke op de website van de ANWB.

Ver of lang weg

Overleg met arts, apotheek of GGD wat u extra moet meenemen naar exotische bestemmingen of op langere reizen.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Inentingen
• Malariatabletten
• Klamboe (geïmpregneerd)
• Waterzuiveringstabletten met chloor of jodium
• Antibiotica voor zelfbehandeling
• Een middel tegen hoogteziekte (meestal acetazolamide)
• Insectenafweermiddel met DEET (diëthyltoluamide)

In de tropen worden veel besmettelijke ziekten verspreid via drinkwater en voedsel. Bijvoorbeeld buiktyfus en diarree. Een goede hygiëne – bijvoorbeeld: regelmatig handen wassen – helpt om deze ziekten te voorkomen. Het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) geeft tips om besmetting via voedsel te voorkomen.