Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven, ook de volgende dag.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen), vooral de eerste weken van het gebruik. Als u dit medicijn als slaapmiddel gebruikt, ook nog de volgende dag.

• Sufheid, vermoeidheid en, minder vaak slaperigheid. Hierdoor zijn uw reactie- en concentratievermogen verminderd, waardoor u een grote kans heeft op ongelukken. Ongelukken kunnen bijvoorbeeld plaatsvinden in het verkeer, bij het beklimmen van een ladder, bedienen van apparaten of bij bewakings- en controlewerkzaamheden. Maar u heeft bijvoorbeeld ook meer kans te vallen als u 's nachts uit bed moet om naar het toilet te gaan.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen), vooral de eerste weken van het gebruik. Als u dit medicijn als slaapmiddel gebruikt, ook nog de volgende dag.

• Verminderde coördinatie. Hierdoor kunt u onhandig zijn in uw bewegingen en moeite hebben duidelijk te spreken (te articuleren).
• Spierzwakte, krachteloos gevoel in spieren. Deze bijwerking kan de volgende andere klachten veroorzaken.
  Wazig zien of dubbelzien, door een tijdelijk effect op de oogspieren.
  Incontinentie voor urine of juist moeilijk kunnen plassen. Deze bijwerkingen ontstaan door onvoldoende beheersing van de blaasspier.
  Snurken door verslapping van de huig. Heeft u tijdens uw slaap wel eens last heeft dat uw adem korte tijd stilvalt (slaapapneu)? U kunt hier door dit medicijn meer last van krijgen. Neem contact op met uw arts als u dat merkt.
  Vallen, vooral doordat dit medicijn ook de coördinatie vermindert. Vooral ouderen en mensen met spierziekten hebben hier kans op.
  Mensen met myasthenia gravis (een ernstige spierziekte) kunnen meer last krijgen van deze ziekte. Raadpleeg uw arts bij verergering van de klachten (zoals algemene spierzwakte, dubbelzien, dichtvallende oogleden, moeite met slikken, kauwen of ademhalen).
• Trager denken, geheugenproblemen, moeilijker kunnen concentreren, minder alert zijn en verwardheid. Deze klachten kunnen toenemen als u dit medicijn langere tijd gebruikt.
• Afname gevoelens. Dit middel vlakt niet alleen emoties zoals angst en spanning af, maar ook positieve, zoals blijdschap en tevredenheid. Ook uw betrokkenheid bij en inlevingsvermogen in anderen kan verminderen.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmstoornissen, zoals misselijkheid, verstopping en diarree, droge mond of juist extra speekselvorming, problemen met slikken. Veranderde eetlust: meer of juist minder trek. Hierdoor ook veranderingen in het lichaamsgewicht.
• Hoofdpijn en duizeligheid. Deze bijwerkingen verdwijnen meestal na enige tijd als u gewend bent geraakt aan het medicijn.
• Zweten en hartkloppingen.
• Droge ogen. Vooral mensen met contactlenzen kunnen last krijgen van droge ogen.
• Huiduitslag en jeuk. Meestal is dit onschuldig, maar (zeer zelden) kunnen de verschijnselen ernstig zijn. Raadpleeg uw arts als de uitslag er ongewoon uitziet, als u er last van heeft, of als u ook koorts of blaren krijgt.
• Afhankelijkheid. U kunt last krijgen van ontwenningsverschijnselen als u stopt met het gebruik. Bij kortdurend gebruik is de kans hierop zeer klein. Mensen die dit middel langdurig gebruiken hebben hier wel een grote kans op. Bouw daarom altijd geleidelijk af als u dit middel langer dan twee maanden heeft gebruikt als medicijn overdag of langer dan twee weken dagelijks als slaapmiddel.
• Verminderde werkzaamheid als slaapmiddel als u dit medicijn gedurende meer dan twee weken elke dag gebruikt. Het medicijn werkt dan niet meer of werkt minder goed om te slapen. Gebruik dit medicijn daarom alleen af en toe of voor periodes van maximaal twee weken.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Nachtmerries, meestal in de vroege ochtend.
• Onrust en prikkelbaarheid. Dus tegenovergestelde verschijnselen dan u van dit medicijn zou verwachten. Ook kunnen waandenkbeelden en hallucinaties voorkomen. Vooral kinderen en ouderen zijn gevoelig voor deze bijwerkingen. Raadpleeg bij deze verschijnselen de arts. Mogelijk is een lagere dosering of een ander middel nodig.
• Geheugenverlies van gebeurtenissen die plaatsvinden tijdens gebruik van dit medicijn. Bijvoorbeeld gebeurtenissen in de nacht.
• Depressieve gevoelens kunnen aan het licht komen.
• Minder zin in seks.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

Tabletten

• Neem de tabletten in met een glas water.

Klysma

• Bij een epilepsie-aanval zal een gezinslid, verzorger of arts de klysma bij u toedienen.
• U wordt op uw zij gelegd met uw onderste been gestrekt en uw bovenste been opgetrokken.
• Het dopje wordt verwijderd.
• De lange tuit wordt zo ver mogelijk via de anus naar binnen gebracht in de darm.
• De fles wordt langzaam leeggeknepen.
• De tuit wordt uit de anus gehaald terwijl men de fles ingedrukt houdt. Hiermee wordt voorkomen dat de vloeistof weer in de fles terugloopt.
• U moet zo mogelijk vijf tot tien minuten blijven liggen om te voorkomen dat de vloeistof er weer uitkomt.

Injecties

• Injecties worden toegediend door een arts of verpleegkundige.

Wanneer?

Angst en spanning, spierkramp en paniekstoornis
Verdeel de tabletten gelijkmatig over de dag, dus ongeveer om de zes tot acht uur. Gebruikt u dit medicijn alleen in speciale gevallen, zoals bij vliegangst? Neem het dan minstens een half uur van tevoren in.

Alcoholontwenning
De eerste ontwenningsverschijnselen ontstaan meestal binnen twaalf uur. Neem voor die tijd de eerste dosis in. Verdeel de tabletten gelijkmatig over de dag, dus ongeveer om de zes tot acht uur.

Slapeloosheid
Neem het middel één tot twee uur voor u wilt gaan slapen in. Neem het alleen als u na inname minstens acht uur de tijd heeft om te slapen. Als u voor die tijd wakker moet worden zult u nog te veel last van de versuffende werking hebben.

Epilepsie-aanval
Bij een epilepsie-aanval moet u dit middel gebruiken als de aanval langer dan vijf minuten duurt.

Medische ingrepen of onderzoeken
Uw arts heeft aangegeven hoeveel tijd van te voren u dit medicijn moet innemen. Dat is vaak een uur voorafgaand aan de ingreep of het onderzoek. Zorg dat u na inname niet meer zelf moet reizen. Dit middel beïnvloedt namelijk de rijvaardigheid.

Hoe lang?

Angst, spanning of paniek
Gebruik langer dan twee maanden achter elkaar wordt sterk afgeraden. Er is dan te veel kans dat u afhankelijk van dit middel wordt. Dit betekent dat u ontwenningsverschijnselen krijgt als u stopt met het gebruik. Probeer ook op een andere manier uw angst en spanning te verminderen. Vraag uw arts om advies.

Gebruikt u dit medicijn samen met een antidepressivum? Dan is het meestal de bedoeling dat u binnen enkele weken afbouwt, omdat dan het antidepressivum begint te werken.

Slapeloosheid
Als u dit middel af en toe eens gebruikt kan het u goed helpen met slapen. Gebruikt u het bijna elke nacht dan is het effect na enkele weken weg. Gebruik het daarom alleen in bijzondere situaties.

Bij dagelijks gebruik gedurende meer dan twee weken, heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'. Uw lichaam verwacht het effect van dit medicijn om in slaap te vallen. Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan enkele dagen achter elkaar. Gebruik het in elk geval niet langer dan vier weken achter elkaar.

Pijnlijke verkrampte spieren
Gebruik dit middel gedurende enkele dagen tot de spier voldoende tot rust gekomen is. Probeer in die tijd zo veel mogelijk in beweging te blijven.

Epilepsie-aanval
Bij een epilepsie-aanval is het soms nodig om dit middel nog een keer te gebruiken. Als de aanval niet stopt, moet u naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis wordt u verder behandeld.

Alcoholontwenning
De ontwenningsverschijnselen bij een alcoholverslaving zijn meestal binnen een week verdwenen. Daarna kunt u het gebruik van het middel in enkele dagen afbouwen.

Angst, spanning, paniekaanvallen en spierkramp
Het is niet schadelijk als u een dosis mist. Maar als u het middel al enkele weken gebruikt, bent u er aan gewend geraakt en kunt u bij de vergeten tablet last krijgen van ontwenningsverschijnselen.

Bent u gewend drie of vier keer per dag een tablet te slikken, en heeft u er een vergeten? Neem nooit een dubbele dosis. Wel kunt u de tablet inhalen, als u de volgende tablet minstens drie uur later inneemt.

Slapeloosheid
Kunt u 's nachts niet slapen en wilt u alsnog een slaapmiddel innemen? Dit kan, maar houd er rekening mee dat het slaapmiddel lang blijft werken. U kunt dan moeilijk wakker worden en hebt overdag een verminderd reactievermogen. Er bestaan slaaptabletten die korter werken. Raadpleeg uw arts, mogelijk kan hij u een korterwerkend slaapmiddel voorschrijven voor deze situaties.

Alcoholontwenning en spasticiteit
Het is belangrijk dit middel consequent te gebruiken.

• Als u dit middel 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan anderhalf uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan anderhalf uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.

Let op: als u epilepsie heeft, mag u vaak niet autorijden. Of u mag autorijden, hangt af van bepaalde keuringseisen. Overleg hierover met uw arts. Ook is er een brochure 'Epilepsie en rijgeschiktheid' van het Epilepsiefonds.

Ook een (eerdere) behandeling voor een verslaving of ernstige paniekaanvallen kunnen een reden zijn dat u niet mag autorijden. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.



Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Beperk het gebruik van alcohol en drink het liever niet. Door dit medicijn reageert u veel sterker op alcohol dan u gewend bent. Bovendien versterkt alcohol de bijwerkingen van dit medicijn, zoals sufheid en een verminderde coördinatie.

alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op het reactievermogen en coördinatievermogen versterken elkaar. Dan kan diazepam nog langer dan drie dagen doorwerken. U kunt dan bijvoorbeeld nog langer geen autorijden.
• Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of dit binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit middel tijdens de zwangerschap is onvoldoende bekend om zeker te weten of het veilig is. Weeg daarom samen met uw arts de ernst van uw aandoening af tegen het risico voor het kind. Mogelijk kunt u (tijdelijk) overstappen op een ander medicijn.

Slik dit medicijn NIET vanaf de achtste maand van de zwangerschap. Bij gebruik na de achtste maand kan uw kind na de geboorte zo versuft en slap zijn dat het moeite heeft adem te halen. Bovendien kunnen bij de baby ontwenningsverschijnselen ontstaan.

Eenmalig gebruik tijdens een epilepsie-aanval is wel mogelijk. Overleg hierover met uw arts.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Dit middel komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven. Mogelijk kan uw arts u (tijdelijk) een ander middel voorschrijven dat u wel veilig kunt gebruiken.

Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij pREGnant.

Als u dit middel slechts enkele dagen achter elkaar heeft gebruikt, kunt u in één keer stoppen. Er treden dan over het algemeen geen ontwenningsverschijnselen op.

Heeft u het langere tijd gebruikt? Dan is de volgende informatie voor u belangrijk.

Bij gebruik overdag

• Na een aantal weken tot maanden gebruik kunt u gewend zijn geraakt aan het gevoel dat dit middel u geeft. U durft dan bijvoorbeeld alleen nog met het middel de deur uit. Mocht u dit merken, neem dan contact op met uw arts voor een advies over het afbouwen van het gebruik.
• Na een gebruik van enkele weken tot maanden moet u langzaam afbouwen. Bij plotseling stoppen heeft u kans dat binnen enkele dagen ontwenningsverschijnselen ontstaan. Bijvoorbeeld hartkloppingen, slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, een gejaagd gevoel, spierkrampen, trillen en overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking.
• Deze ontwenningsverschijnselen zijn moeilijk te onderscheiden van angst- en spanningklachten. Het lijkt dan alsof de klachten waar u dit medicijn oorspronkelijk voor kreeg terugkomen. Start dan niet opnieuw met het middel, maar probeer op een andere manier van uw klachten af te komen. U heeft anders kans in een vicieuze cirkel terecht te komen.
• Als u de dosis gedurende enkele weken tot maanden verlaagt, heeft u geen of minder last van ontwenningsverschijnselen. Vraag uw arts of apotheker om advies over een goed afbouwschema.

Bij gebruik als slaapmiddel

• Heeft u dit medicijn meer dan twee weken achter elkaar als slaapmiddel gebruikt, en gebruikt u het dan opeens niet meer? Dan heeft u kans op 'ontwenningsslapeloosheid'. Uw lichaam verwacht het effect van het slaapmiddel om in slaap te vallen. In het begin gaat het slapen daardoor weer moeilijker. Gebruik het daarom alleen af en toe en nooit meer dan enkele dagen achter elkaar. Heeft u het wel langere tijd gebruikt? Bouw de dosering dan langzaam af.

Diazepam is sinds 1961 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Stesolid, Diazemuls en als het merkloze Diazepam. Het is te verkrijgen in tabletten, klysma's en injecties.

Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.