Een steenpuist is een ontsteking van een haarzakje, diep in uw huid. De ontsteking komt door een bacterie.
De medische naam is furunkel.
Soms ontstaan er meer steenpuisten tegelijk, in een groepje bij elkaar. Dit heet een negen-oog.
Hierdoor kunt u een steenpuist krijgen:
Bacteriën op uw huid zorgen voor een ontsteking van het haarzakje. De ontsteking kan hierna groter worden. Er komt dieper in de huid een bult. Hierin kan pus ontstaan.
U heeft meer kans op een steenpuist als de bacterie die steenpuisten geeft steeds ergens op uw lichaam zit. Meestal is dat in uw neus. Met uw vingers kunt u de bacterie over uw lichaam verspreiden.
Kijk voor meer informatie over steenpuist op www.thuisarts.nlSteenpuisten zitten vooral in de oksel, in de lies, op de bil, in de nek, in het gezicht of in de neus.
Zo zorgt u ervoor dat de bacterie niet op andere plekken komt (bij uzelf of andere mensen):
Heeft u vaak steenpuisten? Dan zijn de adviezen extra belangrijk.
U kunt dan ook uw lichaam 2 of 3 keer per week wassen met een zeep met chloorhexidine. Dit kunt u bij de drogist of apotheek kopen.
Werkt u in de zorg of met voedsel, bijvoorbeeld in een restaurant of keuken. Of in een ziekenhuis of verpleeghuis? Praat dan met de bedrijfsarts voordat u aan het werk gaat. Die geeft u advies.
Kijk voor meer informatie over steenpuist op www.thuisarts.nlBel direct uw huisarts of de huisartsenpost in een van deze situaties:
Bel uw huisarts voor een afspraak in 1 van deze situaties:
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Penicilline-antibiotica
Penicilline-antibiotica doden vele soorten bacteriën en hebben een goede opname in het lichaam. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei waardoor de bacterie afsterft.
Een aantal penicilline-antibiotica heeft een specifieke werking tegen bepaalde soorten ziekteverwekkers. Vanwege deze specifieke werking en de goede opname, worden deze middelen ingezet bij infecties van de huid. Wanneer een steenpuist in het gezicht zit, steeds blijft terugkomen of wanneer u zich erg ziek voelt door de steenpuist, kan de arts een antibioticakuur voorschrijven. Voorbeeld is flucloxacilline.
Macrolide-antibiotica
Macrolide-antibiotica remmen de groei van veel soorten bacteriën. Ze worden voorgeschreven wanneer penicilline-antibiotica niet gebruikt kunnen worden, bijvoorbeeld door een overgevoeligheid. Een voorbeeld van een macrolide-antibiotica is erytromycine.
Clindamycine
Het antibioticum clindamycine bestrijdt veel soorten bacteriën. Bij steenpuisten wordt het gebruikt als de puist niet overgaat of in het gezicht zit en penicilline-antibiotica niet gebruikt kunnen worden. Bijvoorbeeld omdat men daar allergisch voor is.
Chloorhexidine op de huid
Chloorhexidine doodt bacteriën.
U kunt het gebruiken om te voorkomen dat de bacterie van de steenpuist zich verspreidt en er nieuwe steenpuisten ontstaan.
Mupirocine-zalf
Mupiricine bestrijdt bepaalde bacteriën, vooral de stafylokok-bacterie. Bij een steenpuist die steeds terugkomt kan deze bacterie uit uw neus afkomstig zijn.
In dat geval kan uw arts adviseren deze bacterie met een zalf in de neus te bestrijden, zoals mupirocine-neuszalf. Zo zal die bacterie uit uw neus verdwijnen. U heeft dan minder kans dat bacteriën uit uw neus nieuwe steenpuisten op uw huid veroorzaken.
Ichthammol op de huid
Ichthammol is een teerpreparaat en is geen goed middel om een steenpuist te behandelen. Het kan zelfs irritatie van de huid geven en wordt daarom niet meer aangeraden bij steenpuisten.
Laatst bijgewerkt KNMP: 15-02-2018
Laatst bijgewerkt NHG: 27-10-2022
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
