Prednisolon is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd. Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednisolon voor bij kinderen met:
Verschijnselen
Bij astma verkrampen de spieren van de luchtwegen. Ook zwellen de slijmvliezen op en maken deze meer slijm aan. Het kind wordt hierdoor kortademig, moet hoesten en krijgt het benauwd. Deze benauwdheidsaanvallen ontstaan door prikkels. Bijvoorbeeld door koude lucht, rook, inspanning, emoties en stoffen waar het kind allergisch voor is. Er zijn periodes waarin kinderen gevoeliger zijn voor deze prikkels.
Behandeling
Werkt de plaatselijke behandeling van de longen met inhalaties niet voldoende? Dan kan de arts een stootkuur met prednisolon voorschrijven. Bijvoorbeeld als astma ineens erger wordt.
Cystische fibrose (taaislijmziekte)
Cystische fibrose (CF) is een erfelijke ziekte. Bij deze ziekte maken sommige klieren in het lichaam slijm dat veel taaier is dan normaal. Dit gebeurt in de longen, alvleesklier, lever, darmen, huid en mond.
Dit slijm helpt bijvoorbeeld bij het afvoeren van afvalstoffen. Maar doordat het slijm bij CF zo taai is, werkt dit minder goed. Hierdoor is het slijm in de luchtwegen moeilijk op te hoesten. Daardoor blijven bacteriën, virussen en schimmels makkelijker in de longen zitten. En ontstaan vaak luchtweginfecties.
Oorzaak en behandeling
Soms kan een schimmel een allergische reactie veroorzaken in de longen. Als dat gebeurt, kan de arts prednisolon geven om de reactie te verminderen.
Verschijnselen
Jeugdreuma, of juveniele idiopathische artritis, is een verzamelnaam voor ontstekingen in de gewrichten bij kinderen. Bij deze ziekte zijn één of meer gewrichten ontstoken.
De onsteking zorgt voor pijn, stijfheid en zwelling in bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Het gewricht wordt dan dik, gevoelig en soms ook warm. Als de onsteking lang blijft bestaand, kunnen de gewrichten beschadigd raken. Ook kan er een groeiachterstand ontstaan.
Behandeling
Bij jeugdreuma kan de arts prednisolon geven. Dit medicijn remt ontstekingen. Hierdoor worden de roodheid, zwelling en pijn minder.
Verschijnselen
Colitis ulcerosa is een chronische ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm. Hierdoor heeft uw kind vaak last van erge diarree, vaak met bloed en slijm erbij.
Andere klachten kunnen zijn: buikpijn, koorts, uitdroging, bloedarmoede en gewichtsverlies. De ziektes verloopt in periodes. Soms zijn er weinig klachten, en soms worden de klachten erger.
Oorzaak
De ontsteking komt niet door een infectie, maar door een auto-immuunreactie. Dit betekent dat het afweersysteem zich keert tegen de eigen cellen van de darmwand.
Bij kinderen met colitis ulcerosa is meestal de hele dikke darm ontstoken. De ziekte heet dan pancolitis.
Soms is alleen het rectum (het laatste stuk van de darm) ontstoken. Dit heet proctitis ulcerosa. Na een aantal jaren kan de ontsteking zich uitbreiden naar de rest van de dikke darm.
Behandeling
Colitis ulcerosa wordt meestal behandeld met 5-ASA-medicijnen, zoals mesalazine. Helpt dit niet genoeg? Dan kan de arts bijnierschorshormonen (corticosteroïden) voorschrijven, zoals prednisolon.
Verschijnselen
Bij de ziekte van Crohn zijn delen van de darm chronisch ontstoken. De ontsteking veroorzaakt buikpijn, koorts, diarree, moeheid en gewichtsverlies. Periodes met weinig klachten worden afgewisseld met periodes waarin de ziekte opvlamt.
Oorzaak
De precieze oorzaak van de ziekte van Crohn is niet bekend. Waarschijnlijk is het afweersysteem in de war en valt deze goede bacteriën in de darm aan. Hierdoor ontstaat een ontsteking die de darmen verder beschadigt. De ontsteking dringt diep door tot de spierlagen van de darmen. Meestal is het laatste deel van de dunne darm en het eerste deel van de dikke darm aangedaan.
Door de chronische ontsteking ontstaan verdikkingen in de darm, waar de ontlasting moeilijk langs kan. Ook ontstaan verbindingsbuisjes (fistels) van de darm naar andere organen. Zoals de blaas, de vagina en tussen delen van de darm onderling.
Behandeling
Het is belangrijk de ontsteking zoveel mogelijk te voorkomen en als ze wel optreden te remmen. Hierdoor neemt de buikpijn af en ontstaan er geen nieuwe verdikkingen of fistels.
De behandeling van de ziekte van Crohn hangt af van de ernst van de klachten. De arts zal eerst starten met voedingstherapie en azathioprine bij kinderen met de ziekte van Crohn. Als dit niet voldoende helpt of als uw kind deze behandeling niet kan of mag gebruiken, kan de arts een bijnierschorshormoon voorschrijven, zoals budesonide.
Budesonide is een bijnierschorshormoon dat ter plaatse in de darm werkt. Budesonide wordt gebruikt bij ontstekingen die vooral in het laatste deel van de dunne darm of aan het begin van de dikke darm zitten. Bij ernstiger vormen van de ziekte van Crohn, of als de ontsteking zich hoger in de darm bevindt, stapt men over op sterkere bijnierschorshormonen, zoals prednisolon.
Uw kind moet dit medicijn een aantal weken gebruiken om de ziekte weer rustig te krijgen. Als de opvlamming voorbij is, kan uw kind het gebruik weer stoppen.
Prednisolon-injecties worden gegeven bij sterke allergische reacties. Bijvoorbeeld als iemand flauwvalt of ernstige problemen heeft methet hart en de bloedvaten.
Prednisolon wordt gebruikt bij verschillende ernstige huidaandoeningen, veroorzaakt door allergie of een afweerreactie tegen de eigen lichaamscellen. Huidaandoeningen waar prednisolon bij wordt gebruikt zijn:
Verschijnselen
Eczeem is een jeukende huiduitslag. De huid kan rood, gezwollen, schilferig, stug en droog zijn. Soms ontstaan er ook blaasjes of kan de huid vochtig zijn. Door de jeuk gaat uw kind krabben. Dit kan de huid nog meer beschadigen.
Oorzaken
Eczeem kan verschillende oorzaken hebben, zoals allergie, stress, overgevoeligheid, uitdroging en irriterende stoffen.
Bij kinderen komt vooral constitutioneel eczeem voor. Heeft uw kind dit? Dan heeft uw kind vaak ook aanleg voor een allergie. Bijvoorbeeld hooikoorts of astma. Deze allergieën komen in families vaak bij meer familieleden voor.
Behandeling
Bij constitutioneel eczeem is het belangrijk om de huid goed in te smeren. Dit helpt tegen irritatie en jeuk. Smeer daarom minstens 1 keer per dag een verzachtende crème of zalf zonder werkzame stoffen op de huid van uw kind. Dit zorgt ervoor dat de huid soepel blijft en niet verder uitdroogt. De arts deze crème of zalf op recept geven.
Is het eczeem bij uw kind heel erg? Dan kan de arts bijnierschorshormoon voorschrijven om in te nemen, zoals prednisolon.
Prednisolon wordt gebruikt bij Bellverlamming. Dit is een vorm van verlamming van de gezichtsspieren.
Artsen schrijven prednisolon ook voor als onderdeel van een behandeling bij kanker, zoals bij:
Prednisolon wordt gebruikt bij de nierziekte nefrotisch syndroom. Hierbij maakt het lichaam afweerstoffen tegen de eigen niercellen.
Cortisol
Prednisolon wordt gebruikt wanneer de bijnieren zelf niet genoeg van het hormoon cortisol maken. Prednisolon vervangt dan het cortisol dat het lichaam zelf te weinig aanmaakt. Dit heet substitutietherapie.
Cortisol helpt bij de afweer (immuunsysteem), bij lichamelijke inspanning en bij stress. Het zorgt er ook voor dat de bloedsuiker goed in balans blijft. Prednisolon lijkt op cortisol en werkt ongeveer hetzelfde.
Oorzaken
Er kan een tekort aan cortisol zijn door:
Dagritme
Het lichaam maakt cortisol aan volgens een dagritme. In de vroege ochtend maakt het lichaam de meeste cortisol aan. Later op de dag wordt dat steeds minder. Bij inspanning, ziekte of stress maakt de bijnier juist veel cortisol in een keer aan.
De behandeling met prednisolon volgt dit ritme. Daarom moet uw kind in de ochtend meestal meer prednisolon gebruiken dan in de avond. Bij ziekte of ernstige stress moet uw kind soms extra prednisolon innemen.
Corticosteroïd-crisis
Soms is er ineens te weinig cortisol in het lichaam. Dit heet een corticosteroïd-crisis. Dit kan levensgevaarlijk zijn. In dat geval moet prednisolon met een injectie worden gegeven. Een injectie werkt sneller dan tabletten. Ook kan het zijn dat een kind tijdens zo’n crisis geen medicijnen kan slikken.
Oorzaak
Bij de ziekte van Addison werken de bijnieren niet goed. Ze maken bijvooorbeeld te weinig cortisol, te veel mannelijke geslachtshormonen en te weinig aldosteron. Aldosteron is een hormoon dat helpt bij het regelen van de bloeddruk.
Behandeling
De behandeling is meestal een combinatie van hydrocortison (dat is cortisol) en fludrocortison. In plaats van hydrocortison kan de arts ook prednisolon voorschrijven. Fludrocortison vervangt het hormoon aldosteron in het lichaam.
Oorzaak
De buitenkant van de bijnieren, de bijnierschors, maakt belangrijke hormonen zoals cortisol (hydrocortison), mannelijke geslachtshormonen en aldosteron. Alsodseron helpt bij het regelen van de bloeddruk.
De bijnierschors krijgt de opdracht van de hypofyse om deze hormonen te maken. Dit is een kleine klier in de hersenen.
Bij de ziekte van Cushing maakt de bijnierschors te veel van deze hormonen aan. Dit komt meestal door een goedaardige tumor in de hypofyse. Soms komt het door een tumor in één van de bijnieren of ergens anders in het lichaam. Dan kan een operatie aan de hypofyse of de bijnieren nodig zijn.
Behandeling
Na een operatie aan de hypofyse kan het zijn dat er tijdelijk te weinig bijnierschorshormonen zijn. Dan moeten deze hormonen worden aangevuld. Na het verwijderen van beide bijnieren is het altijd nodig om de bijnierschorshormonen aan te vullen. Hiervoor kan de arts prednisolon voorschrijven.
Is er maar één bijnier verwijderd? Dan schrijft de arts prednisolon voor totdat de andere bijnier weer genoeg bijnierschorshormoon maakt.
Oorzaak
Bij het adrenogenitaal syndroom werken de bijnieren niet goed. Ze maken bijvooorbeeld te weinig cortisol, te veel mannelijke geslachtshormonen en te weinig aldosteron. Aldosteron is een hormoon dat helpt bij het regelen van de bloeddruk.
Behandeling
De behandeling is meestal een combinatie van hydrocortison (dat is cortisol) en fludrocortison. In plaats van hydrocortison kan de arts ook prednisolon voorschrijven. Fludrocortison vervangt het hormoon aldosteron in het lichaam.
In de bijsluiter kunt u terugvinden dat prednisolon wordt gebruikt bij kinderen onderdeel van een behandeling bij kanker.
Prednisolon is bij deze ziekte officieel geregistreerd. Registratie betekent dat de fabrikant prednisolon bij kinderen heeft onderzocht. Uit het onderzoek van de fabrikant blijkt dat het bij kinderen werkt. De overheid heeft goedgekeurd dat het medicijn te krijgen is.
Er is ook onderzoek gedaan naar prednisolon bij kinderen met ernstige ontstekingen.
Ook bij deze ziektes blijkt prednisolon te werken. Daarom schrijft de arts prednisolon ook voor bij kinderen met deze ziektes. Dit heet off-label-gebruik.
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.
Vraag ook uw arts om een duidelijke uitleg op papier. De doseringsschema's bij dit medicijn zijn vaak ingewikkeld. Dit omdat uw kind moet op- en afbouwen.
Hieronder vindt u hoe uw kind het medicijn het beste kan gebruiken.
Blijft uw kind problemen houden met het innemen van het medicijn? Vraag dan aan de arts of apotheker of er een andere toedieningsvorm is die uw kind gemakkelijker kan innemen. Eventueel kan de arts een recept voorschrijven voor capsules of een drank.
De duur van de behandeling hangt af van de soort en de ernst van de ziekte. Bij hevige ziekteverschijnselen is vaak een korte kuur van een paar dagen tot weken nodig. Bij langdurige ziektes met minder hevige verschijnselen, moet de behandeling vaak juist meerdere maanden doorgaan. Daarna wordt de behandeling langzaam afgebouwd.
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. De meeste bijwerkingen die bekend zijn, zijn gemeld bij volwassenen. Over bijwerkingen bij kinderen is minder bekend dan bij volwassenen. Waarschijnlijk kunnen de bijwerkingen die bij volwassenen gemeld zijn, ook voorkomen bij kinderen. Zie voor deze bijwerkingen en hoe vaak deze voorkomen de informatie over prednisolon bij volwassenen.
Bijwerkingen waarvan bekend is dat ze kunnen voorkomen, zijn:
Meteen vanaf het begin van de behandeling
Een te hoge bloedsuikerspiegel
Bijnierschorshormonen hebben invloed op de aanmaak en afbraak van koolhydraten. Hierdoor kunnen bij kinderen die daarvoor gevoelig zijn, verschijnselen van diabetes (suikerziekte) ontstaan. Zij merken dit doordat zij veel dorst krijgen en veel moeten plassen. Kinderen met diabetes kunnen tijdens de behandeling meer insuline of bloedsuikerverlagende tabletten nodig hebben. Meet extra vaak het bloedglucosegehalte van uw kind.
Stoornissen in het hartritme of een verhoogde bloeddruk
Dit merkt uw kind aan hartkloppingen en een snellere hartslag. Raadpleeg een arts als uw kind hier last van heeft.
Depressie
Neem contact op met de arts als uw kind hier last van heeft. Deze bijwerking verdwijnt meestal weer als uw kind stopt met het medicijn.
Na een paar maanden gebruik en een hoge dosis van het medicijn
Groeivertraging.
Het is daarom belangrijk dat een arts regelmatig de lichaamslengte en het lichaamsgewicht controleert. Soms blijkt dat het kind te weinig groeit. Dan kan de arts adviseren dit medicijn niet elke dag, maar elke 2 dagen te nemen. Dit herstelt de groei.
Botontkalking (osteoporose), waardoor de botten eerder breken.
Het is belangrijk tijdens het gebruik van dit medicijn voldoende kalk te gebruiken. Dit kan in de vorm van zuivelproducten of eventueel als tabletten. Ook beweging is nodig. Dit zorgt voor een actieve opbouw van de botten.
Minder goede werking van de bijnierschors.
Hier heeft uw kind tijdens de behandeling geen last van. Maar na het stoppen heeft de bijnierschors tijd nodig om op gang te komen om weer zelf bijnierschorshormonen aan te maken. Dit kan meerdere maanden duren.
Maag- of darmzweer
Dit medicijn kan een maagzweer erger maken. Overleg voor gebruik met uw arts of apotheker als uw kind een maag- of darmzweer heeft. Of als hij dit kortgeleden heeft gehad. Misschien heeft uw kind een maagbeschermer nodig. Raadpleeg uw arts als de maagklachten erger worden.
Meer kans op infecties met bacteriën, virussen of schimmels.
Overleg voor gebruik met de arts als uw kind een infectie heeft, zoals tuberculose. Dat is nodig omdat sluimerende infecties door dit medicijn erger kunnen worden. Ook heeft u het minder snel in de gaten als een infectie bij uw kind uit de hand loopt. Dit medicijn zorgt namelijk voor minder verschijnselen van een ontsteking. Zoals roodheid en zwelling. Neem in elk geval contact op met de arts:
Zwaarder worden en een andere vetverdeling.
Dit komt door een andere opbouw en afbraak van vet, meer eetlust en vasthouden van vocht. Vet gaat vooral zitten op de buik en op de bovenkant van de rug. Het is vaak nodig de eetgewoontes aan te passen om het gewicht op peil te houden. Een diëtist kan uw kind daarbij helpen.
Gedragsveranderingen, zoals somber voelen, erg druk zijn en slapeloosheid.
Neem contact op met de arts als uw kind hier last van heeft.
Heeft uw kind last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Prednisolon is voor kinderen te verkrijgen in:
Prednisolon is ook te verkrijgen in oogdruppels. Zie hiervoor de tekst prednisolon in het oog.
Meer informatie over dit medicijn vindt u bij prednisolon bij volwassenen. In deze tekst vindt u onder andere informatie over:
Voor deze onderwerpen is de informatie voor kinderen en volwassenen hetzelfde, of is er geen specifieke informatie voor kinderen bekend.
Laatst bijgewerkt op 11-08-2025
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Voor het opstellen van deze teksten is gebruik gemaakt van het Kinderformularium van het NKFK en andere wetenschappelijke bronnen. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
