Azitromycine remt de groei van veel soorten bacteriën. Na inname verspreidt dit medicijn zich via het bloed over uw lichaam. Het komt bijna overal in het lichaam terecht. Het kan dus bij allerlei infecties worden gebruikt, als de bacterie gevoelig is voor azitromycine.

Azitromycine wordt vooral gebruikt bij infecties van longen en luchtpijp, keel, middenoor, bijholten, huid, geslachtsorganen en darmen.

Chancroïd of ‘zachte sjanker’
Chancroïd, ook wel zachte sjanker genoemd, is een geslachtsziekte die zweertjes op de geslachtsorganen veroorzaakt. De ziekte is besmettelijk en komt voornamelijk voor in de tropen.
Artsen schrijven een eenmalige dosis van azitromycine voor om de ziekte te genezen. Het duurt een week na inname voordat men niet meer besmettelijk is.

MAC-infectie voorkomen
Azitromycine wordt ook toegepast bij een infectie met Mycobacterium Avium Complex ofwel MAC. Deze bacterie lijkt op de tuberculose-bacterie, maar is onschadelijk voor gezonde mensen. Mensen met een verminderde afweer, zoals bij hiv en aids, kunnen wel ziek hiervan worden. Ze krijgen dan hoge koorts, koude rillingen, gewichtsverlies, maagpijn, vermoeidheid en bloedarmoede. Als de infectie zich uitbreidt in het lichaam ontstaan leverontsteking, longontsteking en bloedvergiftiging.

Mensen die kans hebben op een MAC-infectie krijgen soms uit voorzorg azitromycine, soms in combinatie met andere medicijnen.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Azitromycine kan worden gebruikt bij verschillende soorten luchtweginfecties, zoals longontsteking, acute bronchitis, keelontsteking, middenoorontsteking en bijholteontsteking (sinusitis).

Verder heeft het een werking bij zeldzamere veroorzakers van luchtweginfecties, zoals de kinkhoestbacterie.

Kijk voor meer informatie over andere luchtweginfecties bij Longontsteking, Acute bronchitis, Kinkhoest, Bijholteontsteking, Keelpijn en Middenoorontsteking.

Verschijnselen
Een longontsteking is een infectie van het longweefsel. U voelt zich flink ziek, heeft koorts en moet vaak hoesten. Ook kunt u slijm ophoesten. Het ademen kan pijnlijk zijn en vaak bent u benauwd.

Behandeling
Artsen schrijven in dat geval een antibioticum voor, zoals azitromycine. Het bestrijdt de bacteriën.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Bronchitis is een infectie van de luchtwegen. U moet veel hoesten en hoest soms slijm op. Ook kunt u koorts hebben. Een acute bronchitis kan worden veroorzaakt door een bacterie of een virus. Een bronchitis gaat meestal vanzelf over.

Is een bacterie de oorzaak van de infectie, heeft u langer dan 7 dagen koorts en bent u ernstig ziek? Dan kan uw arts u een antibioticum voorschrijven, zoals azitromycine.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Kinkhoest wordt veroorzaakt door de Bordetella-bacterie. Door hoesten of niezen kan de bacterie via slijmdruppeltjes iemand anders besmetten. Na een paar weken ontstaan de verschijnselen: verkoudheid, heftige hoestbuien, veel slijm en een gierende ademhaling.
Bij volwassenen zijn de verschijnselen meestal minder heftig dan bij kinderen. Zij merken meestal alleen een verkoudheid en langdurig (soms wel maanden lang) hoesten. Het langdurig hoesten komt door beschadiging van de luchtwegen door de kinkhoest-bacterie.

Uit voorzorg
Kinderen worden gevaccineerd tegen kinkhoest via de DKTP-injectie in het Rijksvaccinatieprogramma. Pasgeboren baby’s jonger dan 2 maanden zijn nog niet beschermd en kunnen dus de ziekte oplopen. Sinds kort krijgen zwangere vrouwen het advies om enkele weken voor de bevalling zich te laten inenten met het DKTP-vaccin. Dit verkleint de kans op kinkhoest bij de pasgeboren baby.

Behandeling
Azitromycine wordt gebruikt om een infectie met de kinkhoestbacterie te bestrijden. De hoest verdwijnt niet snel, omdat de slijmvliezen eerst moeten genezen. Toch kan het nuttig zijn om de bacterie te bestrijden. Bijvoorbeeld als kinkhoest voorkomt in een gezin met een nog niet gevaccineerd kind, of als de moeder op punt staat te bevallen. Door alle gezinsleden te behandelen met azitromycine kan het kind worden beschermd tegen kinkhoest. 

Keelpijn is meestal het gevolg van irritatie van de keel, bijvoorbeeld door verkeerd stemgebruik of sigarettenrook. Ook een virus kan de keel infecteren en dan keelpijn veroorzaken. Keelpijn gaat meestal binnen een week vanzelf over.

Soms is een infectie met bacteriën de oorzaak van de keelpijn. Als de keelpijn niet vanzelf wegtrekt en u ernstig ziek wordt van de keelontsteking, kan uw arts een antibioticum voorschrijven. Azitromycine is één van deze antibiotica.

Uit voorzorg
Artsen schrijven azitromycine ook voor aan mensen die een acute reuma-aanval hebben gehad na een keelontsteking door de streptokokbacterie. Er is een kans dat de ziekte zich uitbreidt. Dat kan leiden tot een ontsteking aan de binnenkant van het hart, vooral als men al iets aan de hartkleppen heeft.

Om een nieuwe acute reuma-aanval en ontsteking in het hart te voorkomen, schrijven artsen uit voorzorg meestal penicilline voor. Als dat niet gebruikt kan worden, bijvoorbeeld door allergie, dan schrijft de arts azitromycine voor.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Bij een middenoorontsteking is de binnenkant van het oor ontstoken. Dit is het gedeelte dat zich in het hoofd, achter het trommelvlies bevindt. Meestal is een verkoudheidsvirus de oorzaak. Soms is een bacterie de oorzaak van de ontsteking.
Het virus of de bacterie kan via het gangetje tussen het middenoor en de neus en keel het middenoor binnenkomen en daar een ontsteking veroorzaken.

Verschijnselen
Doordat het middenoor is ontstoken en het slijmvlies is opgezwollen, kan het gangetje tussen middenoor en neus en keel verstopt raken. Hierdoor lopen het pus en het slijm niet goed weg naar de keel. Dit geeft een drukkende oorpijn, soms met koorts of een loopoor.

Behandeling
Meestal gaat een middenoorontsteking na een paar dagen vanzelf over. Een antibioticum is dan niet nodig. Bovendien is in de meeste gevallen een virus de veroorzaker van de infectie. Een antibioticum helpt daar niet tegen.

Als de middenoorontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie, en u veel pijn heeft, kan uw arts een antibioticum voorschrijven, zoals azitromycine.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

De bijholtes zijn ruimtes tussen de botten rondom uw neus, bijvoorbeeld de voorhoofdsholte en de kaakholte. Deze ruimtes staan via een kleine opening in verbinding met de neus en keel. Door een neusverkoudheid kan het virus of de bacterie ook één van de bijholtes infecteren. Dit heet bijholteontsteking (sinusitis).

Verschijnselen
Door de ontsteking komt er pus en veel slijm in de bijholtes. U voelt dan een pijnlijke druk in uw voorhoofd of rond de ogen, vooral als u bukt. Ook kunt u pijn bij het kauwen hebben.

Behandeling
Meestal wordt een bijholteontsteking veroorzaakt door een virus. Daar werkt azitromycine niet tegen. Maar als een bacterie de veroorzaker is, kan uw arts een antibioticum voorschrijven, zoals azitromycine.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

De chlamydia-infectie is de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening (SOA).

Verschijnselen
Vaak merkt u niet dat u een chlamydia-infectie heeft.

Een enkele keer ontstaan pijn of branderig gevoel bij het plassen. Vrouwen kunnen afscheiding merken of tussentijds bloedverlies. Mannen hebben soms ook pijn in de zaadballen.
Bij vrouwen kan een onbehandelde chlamydia-infectie opstijgen naar de eierstokken en baarmoeder. Bij mannen naar de prostaat en de zaadballen. Het is een veel voorkomende oorzaak van onvruchtbaarheid.

Oorzaak
U kunt door seksueel contact besmet raken met de bacterie die chlamydia veroorzaakt.

Behandeling
Artsen schrijven azitromycine als een eendaagse kuur voor bij chlamydia-infecties.

Verschijnselen
Gonorroe, ook wel druiper genoemd, is een seksueel overdraagbare aandoening (SOA). Soms merkt u niet dat u gonorroe hebt.
Ongeveer de helft van de vrouwen met gonorroe krijgt pijn, een gekleurde afscheiding en pijn bij het plassen.
Negen op de 10 mannen krijgen last van een ontstoken plasbuis met afscheiding.

Gonorroe heeft soms ernstige gevolgen. Bij vrouwen kan de infectie zich uitbreiden naar de baarmoeder en eierstokken. Daardoor kunnen vrouwen onvruchtbaar worden. Bij mannen kunnen de prostaat en de zaadballen geïnfecteerd raken.

Oorzaak
Gonorroe wordt veroorzaakt door een bacterie. Met deze bacterie kunt u besmet raken door seksueel contact.

Voorkomen
Gebruik van condooms is voldoende om een besmetting met gonorroe te voorkomen. Mocht u zelf besmet zijn, dan is het belangrijk anderen niet te besmetten. Weet u niet zeker of u besmet bent, neem dan contact op met uw huisarts of met de GGD.

Behandeling
Artsen schrijven azitromycine alleen voor bij gonorroe als u het eerste-keusmiddel ceftriaxon niet verdraagt.

Door beschadiging van de huid, zoals bij eczeem, doorligwonden, bijt- of snijwonden kunnen bacteriën de huid binnendringen en een ontsteking veroorzaken. Vooral mensen met diabetes, mensen met een verminderde doorbloeding van de benen en mensen met een verminderde weerstand, hebben sneller een huidinfectie.

Verschijnselen
Bij een huidinfectie wordt de huid rood, warm, gezwollen en pijnlijk. Ook ontstaat pus en zijn er soms blaasjes op de huid. Soms krijgt u koorts en voelt u zich ziek.

Behandeling
Bij licht geïnfecteerde schaaf-­ of snijwonden en blaren is een antibioticum meestal niet nodig. Het is voldoende de geïnfecteerde huid goed te wassen en te ontsmetten. Het lichaam ruimt zelf de bacterie op en zorgt dat de wond heelt.

Als de infectie diep in of onder de huid zit, kan de arts een antibioticum voorschrijven. Azitromycine wordt vooral gebruikt bij uitgebreide infecties in huidplooien, bijtwonden, erysipeloïd en wondroos.

Erysipeloïd
Erysipeloïd ontstaat meestal rondom een wondje. De huid rondom de wond wordt paars-rood en de vlek breidt zich uit. De plek rondom de wond gaat zwellen en is pijnlijk. De infectie komt vooral voor bij mensen die met rauw vlees, vis of gevogelte in aanraking komen. Zoals slagers, vissers en poeliers.

Meestal gaat de infectie vanzelf over. Er is kans dat de ziekte zich uitbreidt. Dit kan leiden tot gewrichtsontsteking, hersenvliesontsteking of ontsteking binnen het hart. Daarom zal de arts in de meeste gevallen toch een antibioticumkuur voorschrijven, zoals met azitromycine.

Wondroos
Zie hiervoor de aandoening Wondroos.

Effect
De tabletten en drank beginnen na 2 tot 3 uur te werken. Na een paar dagen merkt u dat de klachten van de infectie afnemen.

Wondroos wordt ook wel belroos of erysipelas genoemd. Het is een plotseling opkomende ontsteking diep in de huid, veroorzaakt door een bacterie.

Verschijnselen
De ontsteking zit vaak in en rond een zwakke plek in de huid, zoals een wond, een doorligplek of een insectenbeet. De ontstoken plek is rood, dik, warm en pijnlijk. Bovendien kunt u zich flink ziek voelen, met koorts, koude rillingen, misselijkheid en hoofdpijn.

Behandeling
De bacterie die wondroos veroorzaakt, wordt meestal bestreden met een antibioticum, bijvoorbeeld flucloxacilline. Als u geen flucloxacilline mag hebben vanwege allergie, schrijft de arts azitromycine voor.

Oorzaak
De oorzaak van de ziekte van Lyme (tekenbeetziekte) is de beet van een teek die is geïnfecteerd met de Lyme-bacterie. De teek komt vooral voor in bossen, struiken en in de duinen. De teek laat zich vallen op de huid en bijt zich hierin vast. Als de teek is geïnfecteerd met de Lyme-bacterie kan de ziekte door de beet worden overgedragen op de mens.
Het duurt meer dan 24 uur voordat de teek de ziekte overdraagt.

Hoe kunt u de ziekte voorkomen?
Verwijder de teek zo snel mogelijk. Als u een teek binnen 24 uur verwijdert, heeft u weinig kans op de tekenbeetziekte. Let gedurende 3 maanden na de beet op het ontstaan van een ronde, rode kring rondom de plaats van de tekenbeet. Ontstaat dit, of krijgt u andere klachten? Neem dan contact op met uw arts. Als u de teek pas na 24 uur verwijdert, neem dan altijd contact op met uw arts.

Verwijder de teek met duim en wijsvinger of een pincet rechtstandig met een licht draaiende beweging zo dicht mogelijk bij de huid. Zorg dat u de teek met kop en al verwijdert. Sommige mensen vinden dat makkelijker met een speciale tekenpincet. Deze is in de apotheek verkrijgbaar. Bewerk de teek of de huid niet van tevoren met alcohol of jodium. De kans bestaat dat de teek dan juist besmettelijk speeksel overdraagt. Na het verwijderen, is het wel goed de huid te ontsmetten. Noteer wanneer u de teek hebt verwijderd en waar de beet heeft gezeten. Dit kan van belang zijn als u later toch last mocht krijgen van de beet.

Verschijnselen
Een besmetting met de ziekte van Lyme merkt u vaak aan een ronde, zich uitbreidende, rode ring rond de plaats van de tekenbeet. Uw arts zal u dan een antibioticumkuur voorschrijven. Artsen schrijven een kuur met azitromycine voor, als de middelen van eerste keuze doxycycline en penicilline, niet kunnen worden gebruikt, bijvoorbeeld door allergie.

Als de ziekte niet op tijd is behandeld, kan de infectie zich uitbreiden naar de gewrichten en het zenuwstelsel. Ook dan is een antibioticumkuur nodig om de ziekte tot staan te brengen. Hierbij kiest de arts meestal een ander antibioticum, namelijk ceftriaxon.

Oorzaak
Diarree kan ontstaan door voedsel of drinken dat met bacteriën is besmet. Een ernstige darminfectie kan komen door de Salmonella-bacterie of door parasieten die dysenterie veroorzaken, zoals Shigella. U heeft dan niet alleen diarree, maar vaak ook bloed en slijm in de ontlasting en hoge koorts.

Zelfzorg
Diarree gaat meestal na korte tijd vanzelf over. Wel moet u oppassen dat u niet uitdroogt door veel te drinken, eventueel een glucose-zoutoplossing (ORS). Dit is speciaal van belang voor kinderen en ouderen, omdat zij gevoeliger zijn voor uitdroging.

Zelfzorgmiddelen zijn niet voldoende om een ernstige darminfectie te bestrijden. Daarvoor zijn antibiotica nodig.

Behandeling
Bij een ernstige darminfectie kan uw arts een antibioticum voorschrijven, zoals azitromycine.

Werking
Azitromycine bestrijdt de bacteriën die darminfecties veroorzaken. Na 1 of 2 dagen merkt u dat de klachten verminderen. Meestal is een kuur van 3 dagen nodig.

Uit voorzorg
Reist u naar een land waarvan bekend is dat dysenterie er veel voorkomt? Dan kan de arts u een kuur voorschrijven om mee te nemen. U kunt deze dan gebruiken als u waterdunne diarree krijgt met braken, koorts en bloed bij de ontlasting. Dit is vooral belangrijk voor mensen bij wie ernstige diarree gevaarlijk kan zijn. Zoals mensen met diabetes (suikerziekte), chronische nierziekten en een verminderde weerstand (bijvoorbeeld bij bepaalde darmaandoeningen en bij mensen met hiv).

Cystische fibrose (CF), ook wel cystic fibrosis of taaislijmziekte genoemd, is een erfelijke ziekte. Het is een ziekte van de klieren die slijm aanmaken. Zoals de klieren van de longen, alvleesklier, lever, darmen, huid en mond. Dit slijm is onder meer nodig om afvalstoffen uit het lichaam te transporteren. Slijm helpt ook om verteringsenzymen uit de alvleesklier naar de darmen te brengen.

Oorzaak en verschijnselen
Bij mensen met CF hebben de cellen van de klieren een foutje. Hierdoor kunnen bepaalde stoffen veel moeilijker de cellen verlaten. Het slijm uit die klieren wordt dan taai en dik. Hierdoor kan het slijm niet goed worden afgevoerd en kunnen er verstoppingen ontstaan. Door verstopping in de luchtwegen kan een longontsteking ontstaan.

Behandeling
Als een CF-patient een longontsteking heeft, is een intensieve behandeling met antibiotica nodig. Bij bepaalde infecties schrijft de arts azitromycine als een kuur van 3 tot 6 maanden voor, om te voorkomen dat de infectie terugkeert.